100 χρόνια από τον θάνατο του Λένιν - Ένθετο Καθημερινής

[Λαχουρένιος]

https://www.kathimerini.gr/k/sunday-edi ... thimerini/

Κυκλοφόρησε στις 28/1 δηλαδή πριν 2 Κυριακές. Πολύ καλή έκδοση, γύρω στις 150 σελίδες με πολλές εικόνες και άρθρα από διάφορες ιδεολογικές πλευρές. Ακόμα και άρθρο του Παφίλαρου είχε. Το πήρε κανένας άλλος από δω?

[Προέλλην]

https://www.kathimerini.gr/k/sunday-edition/562841854/lenin-ena-prototypo-syllogiko-vivlio-ayti-tin-kyriaki-28-1-me-tin-kathimerini/

Κυκλοφόρησε στις 28/1 δηλαδή πριν 2 Κυριακές. Πολύ καλή έκδοση, γύρω στις 150 σελίδες με πολλές εικόνες και άρθρα από διάφορες ιδεολογικές πλευρές. Ακόμα και άρθρο του Παφίλαρου είχε. Το πήρε κανένας άλλος από δω?

Δεν το διάβασα αλλά εικάζω λίγο πολύ γνωστά πράγματα θα γράφει.

Μείζον ερωτηματικό αποτελεί η οικονομική πράξη του Λένιν. Πχ, αν δεν πέθαινε, θα εφάρμοζε με ζήλο την κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία ή θα συνέχιζε την ΝΟΠ επί μακρόν, έως την σοσιαλδημοκρατικοποίηση; Πιθανώς, αν είχε ζήσει κι άλλο, σήμερα να μην τον δοξάζανε οι ΜΛ, να τον είχε στείλει στην Βορκούτα ο Στάλιν.

Για την κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, αν δεν απατώμαι, είχε γράψει μόνο κάπου ότι ΟΚ, η όλη φάση θα γίνεται με ένα απλό σύστημα παροχής υπηρεσιών και αποδείξεων, χωρίς την παραμικρή εξειδίκευση. Εκ των πραγμάτων, όταν ήρθε στα χέρια του ο άθλος της διαχείρισης, μετά απο ένα μικρό διάστημα πολεμικής οικονομίας, πέρασε στις χρουτσοφιές και τις κοσινγκιές.

Αυτά βέβαια δεν τα αγγίζει η ΚΟΜΕΠ και ο Κουτσούμπας παραμυθιάζει για αυξήσεις μισθών, λιγότερη εργασία κτλ πασοκιές

Τις δε απλήρωτες υπερωρίες και την εξοντωτική αύξηση παραγωγικότητας μέσω μπερνάουτ, τις βαφτίζουν κόκκινα Σάββατα και σταχανοφισμό

[Λαχουρένιος]

Δεν το διάβασα αλλά εικάζω λίγο πολύ γνωστά πράγματα θα γράφει.

Μείζον ερωτηματικό αποτελεί η οικονομική πράξη του Λένιν. Πχ, αν δεν πέθαινε, θα εφάρμοζε με ζήλο την κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία ή θα συνέχιζε την ΝΟΠ επί μακρόν, έως την σοσιαλδημοκρατικοποίηση; Πιθανώς, αν είχε ζήσει κι άλλο, σήμερα να μην τον δοξάζανε οι ΜΛ, να τον είχε στείλει στην Βορκούτα ο Στάλιν.

Για την κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, αν δεν απατώμαι, είχε γράψει μόνο κάπου ότι ΟΚ, η όλη φάση θα γίνεται με ένα απλό σύστημα παροχής υπηρεσιών και αποδείξεων, χωρίς την παραμικρή εξειδίκευση. Εκ των πραγμάτων, όταν ήρθε στα χέρια του ο άθλος της διαχείρισης, μετά απο ένα μικρό διάστημα πολεμικής οικονομίας, πέρασε στις χρουτσοφιές και τις κοσινγκιές.

Όντως δεν είχε κάτι νέο, ούτε πιστεύω πως αποσκοπούσε στο να καινοτομήσει, αλλά ήταν ωραίο να έχεις σε μια έκδοση μαζεμένες όλες αυτές τις πληροφορίες γύρω από την ζωή και την δράση του.

Πιστεύω πως αργά ή γρήγορα θα προχωρούσε στην κολλεκτιβοποίηση και αυτός αλλά με πιο χαλαρούς ρυθμούς σε σχέση με τον Στάλιν και θα στηριζόταν περισσότερο σε έμμεσα κίνητρα ένταξης στα κολχόζ και λιγότερο στον εξαναγκασμό όπως ο Στάλιν και δε θα έτρωγε τους παλιούς μπολσεβίκους με τέτοιο τρόπο. Μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε όμως γιατί δεν ξέρουμε πως θα αντιδρούσε στις ίδιες συνθήκες όπως ο Σήφης, αλλά γενικά είχε δείξει ότι ήταν λίγο πιο διαλλακτικός και ιδεολόγος σε σχέση με τον άλλον.

Αυτά βέβαια δεν τα αγγίζει η ΚΟΜΕΠ και ο Κουτσούμπας παραμυθιάζει για αυξήσεις μισθών, λιγότερη εργασία κτλ πασοκιές

Τις δε απλήρωτες υπερωρίες και την εξοντωτική αύξηση παραγωγικότητας μέσω μπερνάουτ, τις βαφτίζουν κόκκινα Σάββατα και σταχανοφισμό

[Ραν ταν πλαν]

Πιστεύω πως αργά ή γρήγορα θα προχωρούσε στην κολλεκτιβοποίηση και αυτός αλλά με πιο χαλαρούς ρυθμούς σε σχέση με τον Στάλιν και θα στηριζόταν περισσότερο σε έμμεσα κίνητρα ένταξης στα κολχόζ και λιγότερο στον εξαναγκασμό όπως ο Στάλιν και δε θα έτρωγε τους παλιούς μπολσεβίκους με τέτοιο τρόπο. Μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε όμως γιατί δεν ξέρουμε πως θα αντιδρούσε στις ίδιες συνθήκες όπως ο Σήφης, αλλά γενικά είχε δείξει ότι ήταν λίγο πιο διαλλακτικός και ιδεολόγος σε σχέση με τον άλλον.

Όχι δεν κάνουμε εικασίες γιατί ένα χρόνο μετά την εφαρμογή της ΝΕΠ (ο Λένιν κατανοούσε απόλυτα τους κινδύνους
που περιέκλειε η μακρόχρονη επέκταση των μηχανισμών της καπιταλιστικής αγοράς και η οικονομική ενίσχυση εκείνων των κοινωνικών στρωμάτων που είχαν συμφέρον από την ανατροπή της εργατικής εξουσίας )
στο 11ο συνέδριο έγραφε για την ανάγκη να μπει όσο το δυνατόν συντομότερα ''φρένο'' στην σοσιαλιστική υποχώρηση που συνιστούσε η ΝΕΠ και ζητούσε από το κόμμα να προετοιμαστεί για «..επίθεση ενάντια στο
ιδιωτικό κεφάλαιο.» μέσα από την ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανικής σοσιαλιστικής παραγωγής,
τον εξηλεκτρισμό και την παροχή σύγχρονων μέσων παραγωγής στους φτωχούς και μεσαίους αγρότες.

Μετά το θάνατο του οι διάφορες μικροαστικές φράξιες μέσα στο κόμμα (Τρότσκι, Μπουχάριν, Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ κ.α.)
έκαναν την πάπια προς τις λενινιστικές παρακαταθήκες και προσπάθησαν να περάσουν τη θέση του αέναου
χαρακτήρα της ΝΕΠ αλλά έπεσαν με τη μούρη στον τοίχο που λεγόταν Στάλιν που όταν το 1929
είχε προετοιμαστεί η αναγκαία υλική βιομηχανική βάση πολύ σωστά προχώρησε στη βίαιη κολεκτιβοποίηση
και στην εξαφάνιση των κουλάκων σαν τάξη (ίσως εδώ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια πιο λάιτ εκδοχή της κοινωνικής μηχανικής) η δεξιά κομματική αντιπολίτευση έπεσε σύσσωμη να τον φάει με τα γνωστά εις βάρος της
αποτελέσματα.

Και ότι δεν κατάφεραν την περίοδο από το θάνατο του Λένιν μέχρι το 1937 που έχασαν το ''παιχνίδι'' και
λούφαξαν το κατάφεραν μετά το θάνατο του Στάλιν με τις συνεχείς νεοΝΕΠικές μεταρρυθμίσεις τους
μέχρι την πλήρη καπιταλιστική παλινόρθωση το 1990.

[Λαχουρένιος]

Όχι δεν κάνουμε εικασίες γιατί ένα χρόνο μετά την εφαρμογή της ΝΕΠ (ο Λένιν κατανοούσε απόλυτα τους κινδύνους
που περιέκλειε η μακρόχρονη επέκταση των μηχανισμών της καπιταλιστικής αγοράς και η οικονομική ενίσχυση εκείνων των κοινωνικών στρωμάτων που είχαν συμφέρον από την ανατροπή της εργατικής εξουσίας )
στο 11ο συνέδριο έγραφε για την ανάγκη να μπει όσο το δυνατόν συντομότερα ''φρένο'' στην σοσιαλιστική υποχώρηση που συνιστούσε η ΝΕΠ και ζητούσε από το κόμμα να προετοιμαστεί για «..επίθεση ενάντια στο
ιδιωτικό κεφάλαιο.» μέσα από την ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανικής σοσιαλιστικής παραγωγής,
τον εξηλεκτρισμό και την παροχή σύγχρονων μέσων παραγωγής στους φτωχούς και μεσαίους αγρότες.

Μετά το θάνατο του οι διάφορες μικροαστικές φράξιες μέσα στο κόμμα (Τρότσκι, Μπουχάριν, Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ κ.α.)
έκαναν την πάπια προς τις λενινιστικές παρακαταθήκες και προσπάθησαν να περάσουν τη θέση του αέναου
χαρακτήρα της ΝΕΠ αλλά έπεσαν με τη μούρη στον τοίχο που λεγόταν Στάλιν που όταν το 1929
είχε προετοιμαστεί η αναγκαία υλική βιομηχανική βάση πολύ σωστά προχώρησε στη βίαιη κολεκτιβοποίηση
και στην εξαφάνιση των κουλάκων σαν τάξη (ίσως εδώ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια πιο λάιτ εκδοχή της κοινωνικής μηχανικής) η δεξιά κομματική αντιπολίτευση έπεσε σύσσωμη να τον φάει με τα γνωστά εις βάρος της
αποτελέσματα.

Και ότι δεν κατάφεραν την περίοδο από το θάνατο του Λένιν μέχρι το 1937 που έχασαν το ''παιχνίδι'' και
λούφαξαν το κατάφεραν μετά το θάνατο του Στάλιν με τις συνεχείς νεοΝΕΠικές μεταρρυθμίσεις τους
μέχρι την πλήρη καπιταλιστική παλινόρθωση το 1990.

O Τρότσκι και η φραξιά του ήταν κατά της ΝΕΠ πάντως πριν ο Στάλιν στραφεί εναντίον της και ξεκινήσει την κολλεκτιβοποίηση.

Πιστεύεις ότι ο Λένιν θα είχε το ίδιο σκληρή αντιμετώπιση στους εσωκομματικούς του αντιπάλους?

[Ραν ταν πλαν]

O Τρότσκι και η φραξιά του ήταν κατά της ΝΕΠ πάντως πριν ο Στάλιν στραφεί εναντίον της και ξεκινήσει την κολλεκτιβοποίηση.

Ο Τρότσκι υπήρξε από τους πρωτεργάτες στην καθιέρωση της ΝΕΠ την οποία υποστήριζε ήδη από το 1919.
Μην ξεχνάς ότι ο Τρότσκι ήταν καιροσκόπος και όλη του η τακτική από τότε που συντάχθηκε με τους μπολσεβίκους
αποσκοπούσε στην προσωπική του πολιτική ανάδειξη και μετά την αρρώστια του Λένιν στο να τον διαδεχθεί.
Έκανε βέβαια τεράστιο έργο στη δημιουργία του Κόκκινου Στρατού αλλά αυτό δεν του δίνει συγχωροχάρτι για όλες τις μετέπειτα
αντισοβιετικές θέσεις του.
Η αντίθεση του στη ΝΕΠ εκφράστηκε χαλαρά ως αριστερή αντιπολίτευση γύρω στο 1924, μετά το θάνατο του Λένιν,
και πήρε μορφή ανοιχτής πολεμικής το 1925 μετά τη δεξιά θέση του Μπουχάριν για την εμβάθυνση της ΝΕΠ σε τέτοιο σημείο
που να επιτρέπει ακόμα και τον προσωπικό πλουτισμό των κουλάκων την οποία υποστήριξαν οι Κάμενεφ και Ζηνόφιεφ
και στάθηκε ουδέτερος απέναντι της ο Στάλιν.
Το κίνητρο του όμως δεν υπήρξε η υπεράσπιση της σοβιετικής εξουσίας αλλά το να δημιουργήσει ερείσματα
μέσα στο κόμμα που θα τον βοηθούσαν στην αντιπαλότητα με τον Στάλιν και την τρόικα Μπουχάριν, Κάμενεφ και Ζηνόφιεφ
και στην ανάδειξη του στην ηγεσία του κόμματος.
Από αυτό το σημείο και μετά έχασε το ''παιχνίδι'' απέναντι στον Στάλιν που πρόβαλε την αντίθεση του στη ΝΕΠ
ως αντικομματική και αντιλενινιστική στάση και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Αυτά πολύ χοντρικά.

Πιστεύεις ότι ο Λένιν θα είχε το ίδιο σκληρή αντιμετώπιση στους εσωκομματικούς του αντιπάλους?

Ο Λένιν ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης των μπολσεβίκων και δεν είχε εσωκομματικούς αντιπάλους με την έννοια
της αμφισβήτησης των πολιτικών του επιλογών.
Έπειθε πάντα με τα αδιάσειστα επιχειρήματα του και ήταν ανεκτικός μέχρι υπερβολής και σε όσους μπολσεβίκους
έπεφταν σε τεράστια πολιτικά λάθη όπως οι Ζηνόφιεφ-Κάμενεφ που ''κάρφωσαν'' το σχέδιο της Οκτωβριανής επανάστασης
στην κυβέρνηση Κερένσκι και ακόμα και του Στάλιν που αρχικά είχε επιφυλάξεις για την Οκτωβριανή μπολσεβίκικη εξέγερση
και στο τέλος και οι τρεις (μαζί με τους Λένιν, Τρότσκι, Σοκόλνικοφ και Μπουμπνόφ) υπήρξαν μέλη της επιτροπής που
καθοδήγησε με επιτυχία την επανάσταση.
Δυστυχώς πέθανε νωρίς και εμείς μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε για το ποιες θα ήταν οι επιλογές της μεγαλύτερης
πολιτικής ιδιοφυΐας στην ανθρώπινη ιστορία.

[Λαχουρένιος]

Ο Τρότσκι υπήρξε από τους πρωτεργάτες στην καθιέρωση της ΝΕΠ την οποία υποστήριζε ήδη από το 1919.
Μην ξεχνάς ότι ο Τρότσκι ήταν καιροσκόπος και όλη του η τακτική από τότε που συντάχθηκε με τους μπολσεβίκους
αποσκοπούσε στην προσωπική του πολιτική ανάδειξη και μετά την αρρώστια του Λένιν στο να τον διαδεχθεί.
Έκανε βέβαια τεράστιο έργο στη δημιουργία του Κόκκινου Στρατού αλλά αυτό δεν του δίνει συγχωροχάρτι για όλες τις μετέπειτα
αντισοβιετικές θέσεις του.
Η αντίθεση του στη ΝΕΠ εκφράστηκε χαλαρά ως αριστερή αντιπολίτευση γύρω στο 1924, μετά το θάνατο του Λένιν,
και πήρε μορφή ανοιχτής πολεμικής το 1925 μετά τη δεξιά θέση του Μπουχάριν για την εμβάθυνση της ΝΕΠ σε τέτοιο σημείο
που να επιτρέπει ακόμα και τον προσωπικό πλουτισμό των κουλάκων την οποία υποστήριξαν οι Κάμενεφ και Ζηνόφιεφ
και στάθηκε ουδέτερος απέναντι της ο Στάλιν.
Το κίνητρο του όμως δεν υπήρξε η υπεράσπιση της σοβιετικής εξουσίας αλλά το να δημιουργήσει ερείσματα
μέσα στο κόμμα που θα τον βοηθούσαν στην αντιπαλότητα με τον Στάλιν και την τρόικα Μπουχάριν, Κάμενεφ και Ζηνόφιεφ
και στην ανάδειξη του στην ηγεσία του κόμματος.
Από αυτό το σημείο και μετά έχασε το ''παιχνίδι'' απέναντι στον Στάλιν που πρόβαλε την αντίθεση του στη ΝΕΠ
ως αντικομματική και αντιλενινιστική στάση και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Αυτά πολύ χοντρικά.

Γιατί είναι αντικομματική και αντιλενινιστική στάση η αντίθεση στην ΝΕΠ? Το πόσο θα διατηρηθεί η ΝΕΠ ήταν (όπως αποδείχθηκε άλλωστε) ζήτημα τακτικής. Ήταν πρωτοφανείς οι συνθήκες της πρωταρχικής σοσιαλιστικής οικοδόμησης και όλοι πήγαιναν στα τυφλά. Εκ του αποτελέσματος ο Στάλιν υιοθέτησε διαδοχικά πολλές από τις θέσεις των εσωκομματικών του αντιπάλων, αλλά το έκανε σε διαφορετικό timing απ'ότι το ήθελαν αυτοί.

Ο Λένιν ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης των μπολσεβίκων και δεν είχε εσωκομματικούς αντιπάλους με την έννοια
της αμφισβήτησης των πολιτικών του επιλογών.
Έπειθε πάντα με τα αδιάσειστα επιχειρήματα του και ήταν ανεκτικός μέχρι υπερβολής και σε όσους μπολσεβίκους
έπεφταν σε τεράστια πολιτικά λάθη όπως οι Ζηνόφιεφ-Κάμενεφ που ''κάρφωσαν'' το σχέδιο της Οκτωβριανής επανάστασης
στην κυβέρνηση Κερένσκι και ακόμα και του Στάλιν που αρχικά είχε επιφυλάξεις για την Οκτωβριανή μπολσεβίκικη εξέγερση
και στο τέλος και οι τρεις (μαζί με τους Λένιν, Τρότσκι, Σοκόλνικοφ και Μπουμπνόφ) υπήρξαν μέλη της επιτροπής που
καθοδήγησε με επιτυχία την επανάσταση.
Δυστυχώς πέθανε νωρίς και εμείς μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε για το ποιες θα ήταν οι επιλογές της μεγαλύτερης
πολιτικής ιδιοφυΐας στην ανθρώπινη ιστορία.

Ακριβώς. Αυτό ήταν μια βασική διαφορά που είχε με τον Στάλιν. Πιστεύω πως ήταν τραγικό λάθος η εκτέλεση της πλειοψηφίας των παλιών στελεχών την δεκαετία του '30. Αποκλείεται όλοι αυτοί να ήταν συνεργάτες των ναζί. Το καταλαβαίνω ότι μπορεί να ήθελε να εξασφαλίσει απόλυτη ειρήνη στο εσωτερικό εν όψει του Β'ΠΠ αλλά με τον τρόπο που συνέβη αυτό αποψιλώθηκε το κόμμα από ικανά στελέχη και δημιούργησε ένα κλίμα φόβου που κατέπνιξε τον δημιουργικό εσωκομματικό διάλογο.

Δεν είναι τυχαίο που ελάχιστα στελέχη του ΚΚΣΕ έμειναν στην ιστορία μετά από εκείνη την περίοδο. Προσωπικότητες όπως ο Μπουχάριν, ο Τρότσκι ή ο Πρεομπραζένσκι είχαν συγκεκριμένο ιδεολογικό στίγμα και άφησαν παρακαταθήκη στο κομ. κίνημα έστω και με αρνητικό τρόπο για κάποιους. Μετά τις μεγάλες εκκαθαρίσεις παρέμειναν κάτι γλείφτες του εκάστοτε γραμματέα που τους ξέχασε η ιστορία. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν τις ικανότητες να λύσουν τα προβλήματα της σοβιετικής οικονομίας μετά το '50 για αυτό διάλεξαν την εύκολη λύση των αγοραίων πολιτικών.

[Ραν ταν πλαν]

Γιατί είναι αντικομματική και αντιλενινιστική στάση η αντίθεση στην ΝΕΠ?

Στην ουσία καμία ιδεολογική εσωκομματική αντιπαράθεση δε συνιστά αντικομματική στάση.
Όλα είναι θέμα των εκάστοτε συσχετισμών και των ιδιαίτερων συνθηκών της κάθε ιστορικής περιόδου.
Το ίδιο συνέβη και στην αντιπαλότητα μεταξύ Στάλιν και Τρότσκι που πλέον γνωρίζουμε ότι είχε προσωπικό και όχι ιδεολογικό χαρακτήρα
και ότι πρώτος ήρξατο χειρών αδίκων ο Τρότσκι όταν το 1923 έστειλε επιστολή προς τα μέλη της ΚΕ με σφοδρή κριτική προς τον Στάλιν
η οποία κατέληξε στο να στρέψη εναντίον του την πλειοψηφία της.
Από εκεί και πέρα τον πήρε ο κατήφορος αλλάζοντας πολιτικές θέσεις με ρυθμό πολυβόλου, στράφηκε εναντίον της εφαρμογής της ΝΕΠ
και έφερε ξανά στο προσκήνιο τις παλιότερες ιδέες του για κλείσιμο όλων των μεσαίου και μικρού μεγέθους εργοστασίων και συγκεντροποίηση
της παραγωγής, για σκληρά μέτρα εναντίον του συνόλου της αγροτιάς και για απόλυτη στρατιωτικοποίηση της εργασίας.
Και αυτά σε περίοδο που η ΝΕΠ στηριζόταν από τη συντριπτική πλειοψηφία της ηγεσίας του κόμματος.
Και έφαγε το κεφάλι του λόγω κακού τάιμινγκ.

[Λαχουρένιος]

Στην ουσία καμία ιδεολογική εσωκομματική αντιπαράθεση δε συνιστά αντικομματική στάση.
Όλα είναι θέμα των εκάστοτε συσχετισμών και των ιδιαίτερων συνθηκών της κάθε ιστορικής περιόδου.
Το ίδιο συνέβη και στην αντιπαλότητα μεταξύ Στάλιν και Τρότσκι που πλέον γνωρίζουμε ότι είχε προσωπικό και όχι ιδεολογικό χαρακτήρα
και ότι πρώτος ήρξατο χειρών αδίκων ο Τρότσκι όταν το 1923 έστειλε επιστολή προς τα μέλη της ΚΕ με σφοδρή κριτική προς τον Στάλιν
η οποία κατέληξε στο να στρέψη εναντίον του την πλειοψηφία της.
Από εκεί και πέρα τον πήρε ο κατήφορος αλλάζοντας πολιτικές θέσεις με ρυθμό πολυβόλου, στράφηκε εναντίον της εφαρμογής της ΝΕΠ
και έφερε ξανά στο προσκήνιο τις παλιότερες ιδέες του για κλείσιμο όλων των μεσαίου και μικρού μεγέθους εργοστασίων και συγκεντροποίηση
της παραγωγής, για σκληρά μέτρα εναντίον του συνόλου της αγροτιάς και για απόλυτη στρατιωτικοποίηση της εργασίας.
Και αυτά σε περίοδο που η ΝΕΠ στηριζόταν από τη συντριπτική πλειοψηφία της ηγεσίας του κόμματος.
Και έφαγε το κεφάλι του λόγω κακού τάιμινγκ.

Και γιατί είναι κακό να μειοψηφείς απέναντι στο κόμμα? Κακό είναι μόνο όταν φραξιονίζεις και προσπαθείς να διασπάσεις το κόμμα.

Από εκεί και πέρα τον πήρε ο κατήφορος αλλάζοντας πολιτικές θέσεις με ρυθμό πολυβόλου, στράφηκε εναντίον της εφαρμογής της ΝΕΠ
και έφερε ξανά στο προσκήνιο τις παλιότερες ιδέες του για κλείσιμο όλων των μεσαίου και μικρού μεγέθους εργοστασίων και συγκεντροποίηση
της παραγωγής, για σκληρά μέτρα εναντίον του συνόλου της αγροτιάς και για απόλυτη στρατιωτικοποίηση της εργασίας.

Οι θέσεις του Τρότσκι είχαν χοντρές αντιφάσεις και λογικά κενά αλλά δεν μπορώ να πω ότι τις άλλαζε για ψύλλου πήδημα. Ο Στάλιν έκανε περισσότερες κωλοτούμπες. Πρώτα πολέμησε την αριστερή πτέρυγα και αφού την τσάκισε πολιτικά και προσωπικά εφάρμοσε τις θέσεις της και έβαλε στο περιθώριο την δεξιά πτέρυγα που τον βοήθησε να πολεμήσει τους τροτσκιστές....

[Ραν ταν πλαν]

Οι θέσεις του Τρότσκι είχαν χοντρές αντιφάσεις και λογικά κενά αλλά δεν μπορώ να πω ότι τις άλλαζε για ψύλλου πήδημα.

Ο Τρότσκι στην ουσία δεν ήταν πολιτικός, ήταν διανοούμενος.
Και θεωρώντας τον εαυτό του ανώτερο πνευματικά έπεφτε από το ένα λάθος πολιτικής τακτικής σε άλλο μεγαλύτερο.
Λειτουργούσε με βάση το συναίσθημα και τη μεγάλη ιδέα που είχε για τον εαυτό του απέναντι σε όλους τους συντρόφους του.
Μόνο τον Λένιν θεωρούσε ισάξιο του όσο ζούσε αλλά μετά το θάνατο του καβάλησε εντελώς το καλάμι υποτιμώντας τους πάντες
μέχρι που ήρθε η ώρα και του το ανταπέδωσαν.

Ο Στάλιν έκανε περισσότερες κωλοτούμπες.

Ο Στάλιν έμοιαζε με τον Έλληνα καράβλαχο που του λες καλημέρα και σου απαντάει μετά ένα τέταρτο υπολογίζοντας στο μεταξύ
για ποιο λόγο του λες καλημέρα.
Δεν ήταν διανοούμενος αλλά μέγας πολιτικός τακτικιστής που στη διάρκεια της προσπάθειας επίτευξης του τελικού του στόχου
(από τον οποίο δεν παρέκκλινε ποτέ) χρησιμοποιούσε κάθε πρόσφορο μέσο.
Το ίδιο έκανε και στη διαμάχη του με τον Τρότσκι όπως και με όλους τους υπολοίπους τους οποίους ο ίδιος θεωρούσε ότι
δεν ακολουθούσαν τις λενινιστικές παρακαταθήκες.
Και η ιστορία τον δικαίωσε αφού δικό του αποκλειστικά κατόρθωμα υπήρξε η μετατροπή της ΕΣΣΔ σε δύο δεκαετίες από
ανυπόληπτη χώρα καθυστερημένων μουζίκων σε πρωτοπόρα υπερδύναμη σε όλους τους τομείς.
Το ότι μετά το θάνατο του ανέλαβαν τα ηνία οι γνωστοί αντιπολιτευόμενοι της πολιτικής του με τη γνωστή κατάληξη
αποδεικνύει ότι στην ουσία της η αντίληψη του για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση ήταν η μόνη σωστή.