Η πολιτικη και οι επιδοσεις της Χουντας στην οικονομια

[Λαχουρένιος]

Εισαγωγη

Μεχρι στιγμης η Χουντα δεν εχει αποτιμηθει αντικειμενικα στο οικονομικο κομματι της πολιτικης της. Γενικοτερα, η περιοδος της Χουντας ειναι αντικειμενο υπερβολων, αγιοποιησεων και δαιμονοποιησεων, αλλα η οικονομικη της πολιτικη εχει εξεταστει πολυ λιγοτερο απο το πολιτικο της κομματι με τα βασανιστηρια, τις απαγορευσεις κλπ

Την πρωτη περιοδο της Μεταπολιτευσης υπηρχε η ταση να αποδιδονται ολα τα κακα της οικονομιας στη Χουντα, αποσιωποντας την επιδραση της παγκοσμιας κρισης του '73 στην ελληνικη οικονομια. Απο τοτε που ψηφιστηκε το πρωτο μνημονιο, ενισχυθηκαν οι ακροδεξιες φωνες που αγιοποιουσαν την Χουντα, συμφωνα με τις οποιες η Χουντα δεν αφησε χρεη και ανεπτυξε την χωρα.

Το παρον αρθρο θα αναφερθει συνοπτικα στην οικονομικη πολιτικη της επταετιας. Κυριοτερη πηγη αποτελει το βιβλιο ''Δικτατορια 1967-1974'' απο τον εκδοτικο οικο του ΚΚΕ* (Συγχρονη Εποχη https://www.sep.gr/cms/site/gr.php?p=bo ... 6&view2=81).

Αυξηση και Διαρθρωση ΑΕΠ

Το ΑΕΠ την περιοδο '67-'74 παρουσιασε μεση αυξηση 6,4%. Η χαμηλοτερη αυξηση ηταν 5,6% το '67, η υψηλοτερη 9,7% το '69 και το '74 υπηρξε υφεση -1,8%.

Η αντιστοιχη μεση αυξηση για την περιοδο '57-'66 ηταν 6,6%. Δηλαδη κατα την δικτατορια ο ρυθμος μεγενθυσης του ΑΕΠ ηταν ιδιος με αυτον επι του προηγουμενου καθεστωτος.

Το ΑΕΠ συνολικα αυξηθηκε κατα 64% κατα την επταετια. Οι αλλαγες στη διαρθρωση του ΑΕΠ στο τελος στης επταετιας ηταν οι εξης

Πρωτογενης τομεας: Απο 22,2% σε 16,6%
Δευτερογενης τομεας: Απο 27,3% σε 31,5%
Τριτογενης τομεας: Απο 50,5% σε 51,9%

Βλεπουμε λοιπον οτι η πολιτικη της χουντας ηταν πολυ πιο επιτυχημενη στην δευτερογενη παραγωγη απ'οτι στην πρωτογενη

Οι αυξησεις των τομεων ποσοσταια ηταν οι εξης:

Πρωτογενης: 23,1%
Δευτερογενης: 89%
Τριτογενης: 68,6%

Αυξηση ογκου παραγωγης βαριας βιομηχανιας την περιοδο '55-'70:

'55-'58: 15,8%
'59-'62: 27,2%
'63-'66: 10,1%
'67-'70: 14,8%

Η ρυθμος αυξησης της παραγωγης της βαριας βιομηχανιας στην Ελλαδα παρουσιαζε πτωση την περιοδο '63-'70 σε σχεση με την περιοδο '55-'62. Επι Χουντας, αυξηθηκε σε σχεση με την περιοδο '63-'66 χωρις ομως να φτασει τα επιπεδα της περιοδου '55-'62

Τομεις που ευνοηθηκαν και θεσμικες πλευρες της οικονομικης πολιτικης

Ευνοηθηκαν οι κλαδοι του τουρισμου, των κατασκευων, των πετροχημικων και της ναυπηγικης. Μεγαλη αναπτυξη γνωρισαν τα Ναυπηγεια Σκαραμαγκα και τα Ελληνικα Ναυπηγεια.

Η δικτατορια κατηργησε τον φορο υπεραξιας ακινητων, μειωσε τους φορολογικους συντελεστες και αυξησε το αφορολογητο. Καταργηθηκε η υποχρεωση προσκομισης φορολογικης απο τις επιχειρησεις και η εκπληρωση των υποχρεωσεων τους προς το ΙΚΑ. Τα προνομια των εφοπλιστων διατηρηθηκαν ενω το συνταγμα προεβλεπε οτι μπορουσαν να αναθεωρηθουν μονο προς τα πανω.

Η αγροτικη πολιτικη παρα τις προσπαθειες της χουντας δεν ηταν τοσο πετυχημενη οσο η βιομηχανικη. Η παραγωγη κρεατος αυξηθηκε κατα 49% τα χρονια '61-'67 αλλα μονο 28% τα χρονια '67-'70. Επισης, στασιμοτητα παρουσιασαν η παραγωγη λαδιου, δερματων, καπνου κλπ ενω αναπτυχθηκε η παραγωγη κριθαριου, καλαμποκιου κλπ.

Η χουντα στηριζε την αγροτικη οικονομια μεσω πιστωσεων απο την Αγροτικη Τραπεζα και τον Αυτονομο Σταφιδικο Οργανισμο. Γενικα αυξηθηκε η στρεμματικη αποδοση και η κτηνοτροφικη παραγωγικοτητα, ενω μεγαλωσε το εμπορευσιμο μερος της αγροτικης παραγωγης και συνδεθηκε περισσοτερο με τη βιομηχανια.

Επιπεδο τιμων και δημοσιες επενδυσεις

Σε αντιθεση με το μυθο που θελει την χουντα να ειναι νεοφιλελευθερη, οι δημοσιες επενδυσεις αυξηθηκαν κατα 244% επι των ημερων της. Η χρηματοδοτηση εγινε μεσω φθηνων δανειων αποτ ο εξωτερικο με την ΤτΕ να πετυχαινει χαμηλα επιτοκια και ευνοικες ρυθμισεις αποπληρωμης.

Το επιπεδο των τιμων αυξανοταν 2,5% την περιοδο '52-'70 και ειναι απο τα χαμηλοτερα παγκοσμιως. Το '73 με την παγκοσμια κριση ομως αυξανεται κατα 30,6%.

Η πορεια των εισοδηματων

Οι μισθοι το '61 αποτελουσαν το 34,5% του Ιδιωτικου Εγχωριου Εισοδηματος (Το ΙΕΕ περιλαμβανει εσοδα απο μισθους, αγροτικο εισοδημα, προσοδους απο περιουσια και επιχειρηματικα κερδη) και το '71 ειχαν ανεβει στο 40,5%. Την ιδια περιοδο το Ιδιωτικο Εγχωριο Εισοδημα αυξηθηκε κατα 168,5% συνολικα. Τα κερδη αυξηθηκαν κατα 186%, τα κερδη απο ενοικια κατα 130%, οι τοκοι κατα 600% και τα κερδη των αυτοαπασχολουμενων κατα 177%. Το αγροτικο εισοδημα την ιδια 10ετια αυξηθηκε κατα 93%, αλλα επεσε το μεριδιο του στο ΙΕΕ απο 27% στο 19,6%.

[Λαχουρένιος]

Φοροι, ισοζυγιο, καταθεσεις, χρεος

Το δημοσιο χρεος κατα την επταετια αυξηθηκε απο 38,7 δις σε 87,5 δις, δηλαδη κατα 2,3 φορες. Το εμπορικο ελλειμα πενταπλασιαστηκε και το ελλειμα τρεχουσων συναλλαγων αυξηθηκε κατα 8 φορες αναμεσα στο '68 και το '72. Το ισοζυγιο παρουσιαζε πλεονασμα 14,6 εκ. δολλαρια κατα το '60 με '66, ενω την περιοδο '67-'73 ειχαμε ελλειμα 117 εκ. δολλαρια.

Η αντιληψη οτι η χουντα ειχε τακτοποιημενα οικονομικα σε αντιθεση με την μεταπολιτευση ειναι μυθος.

Οι φοροι προερχονταν κατα 91% απο τα λαικα στρωματα ενω οι φοροι των επιχειρησεων μειωθηκαν κατα 11%. Τα φορολογικα εσοδα απο τις ναυτιλιακες μειωθηκαν κατα 73% την περιοδο '68-'72, την ιδια περιοδο που ο ελληνικος στολος αυξηθηκε κατα 16,7 εκ. τονους.

Οι καταθεσεις μειωθηκαν απο το '72 στο '73 απο 34,2 σε 19,6 δις.

Σχεσεις με ΕΟΚ και εξαγωγες

Παρα τον μυθο οτι η χουντα παγωσε την συνδεση με την ΕΟΚ, στο οικονομικο επιπεδο η συνδεση αυτη εγινε πιο στενη. Η διαδικασια συνδεσης προστατευε την εγχωρια οικονομια απο εισαγωγες ενω απελευθερωνε τις εισαγωγες της Ελλαδας, και αυτο εκανε την Ελλαδα πολο ελξης απο επενδυτες απο Β. Αφρικη και Μ. Ανατολη που εκαναν τις τελικες επεξεργασιες των προιοντων τους στην Ελλαδα. Εγινε και αντιστοιχη εισαγωγη εργατικου δυναμικου απο τις χωρες αυτες.

Στην σχεση της Ελλαδας με τις χωρες αυτες οφειλεται και η διαφοροποιηση του Παπαδοπουλου απεναντι στο Ισραηλ σε σχεση με τις ΗΠΑ.

Κριτικη αστων οικονομολογων εναντιον της Χουντας

Η δικτατορια κατηγορηθηκε απο αστους οικονομολογους οτι δεν αντιμετωπισε διαρθρωτικα προβληματα της ελληνικης οικονομιας, οπως το οτι οι βιομηχανιες χρησιμοποιουσαν εισαγωμενα προιοντα ως ενδιαμεσα προιοντα στην παραγωγη, και ετσι το εμπορικο ισοζυγιο δεν ωφεληθηκε οσο θα πρεπε απο την εξαγωγη βιομηχανικων προιοντων.

Η ΤτΕ επισημανε οτι το 30% των ακαθαριστων επενδυσεων παγιου κεφαλαιου πηγαιναν στις κατοικιες ενω ολες μαζι οι δαπανες για ''κτηρια και λοιπες κατασκευες'' αποτελουσαν το 67% των επενδυσεων παγιου κεφαλαιου, ενω οι επενδυσεις στην υπολοιπη βιομηχανια και την αγροτικη παραγωγη αποτελουσαν μαζι μολις το 1/4 των επενδυσεων.

Ο Ζολωτας κατεκρινε την χουντα στο οτι διεσπειρε την χρηματοδοτηση σε μικρες βιομηχανιες, ενω μονο τα Διυλιστηρια Λατση και Βαρδινογιαννη εντασσονται στις νεες μεγαλες επενδυσεις της περιοδου. Επενδυσεις οπως η Λαρκο, η Χαλυβουργικη κλπ αποτελουν επεκτασεις επενδυσεων της προηγουμενης περιοδου.

Επισης κατηγορηθηκε για μειωμενες επενδυσεις σε μηχανολογικο εξοπλισμο για τις βιομηχανιες αλλα αυτο ηταν προβλημα της ελληνικης οικονομιας απο πριν. Οι επενδυσεις αυτες ανερχονταν στο 24% του συνολου, την ιδια ωρα που σε ΕΟΚ και ΗΠΑ ηταν 33,1% και 32% αντιστοιχα.

Συνολικα δηλαδη υπηρχε δυσαναλογια αναμεσα στις επενδυσεις στην οικοδομη με εκεινες στην βιομηχανια.

Συμπερασματα

Τα δεδομενα δειχνουν οτι δεν υπηρχε ιδιαιτερη τομη αναμεσα στη δικτατορια και το προηγουμενο δημοκρατικο καθεστως σε ο,τι αφορα την οικονομικη πολιτικη

Η οικονομικη πολιτικη της Ελλαδας βασιζοταν και στις δυο περιοδους στους εξης αξονες:

- Αναπτυξη της ναυτιλιας, της οικοδομης, του τουρισμου και της βιομηχανιας
- Φορολογικη αφαιμαξη του λαου με αντιστοιχες φοροαπαλλαγες του κεφαλαιου
- Στηριξη σε δημοσιες και ξενες επενδυσεις παραλληλα με τις ιδιωτικες
- Δυσαναλογες επενδυσεις στην οικοδομη σε σχεση με τον υπολοιπο δευτερογενη τομεα

Συνολικα η χουντα συνεχισε την ραγδαια αναπτυξη των δημοκρατικων χρονων ομως αυτη η αναπτυξη σταματησε οταν χτυπησε η κριση του '73. Εκει που η χουντα υστερει σαφως ειναι στα εμπορικα και δημοσιονομικα ισοζυγια τα οποια τα εκανε ελλειματικα απο πλεοναζοντα.

Η αντιληψη οτι η χουντα ''δεν αφησε χρεη'' ειναι ενας μεγαλος μυθος μια και το δημοσιο χρεος αυξηθηκε 2,3 φορες στα 7 χρονια που κυβερνησε.

Τα λαικα εισοδηματα αυξηθηκαν αλλα λιγοτερο σε σχεση με την αναπτυξη ενω ο πληθωρισμος το '73 μειωσε αρκετα της αυξησεις αυτης της περιοδου.

Γενικοτερα η χουντα κυβερνησε με βαση τις κατευθυντηριες γραμμες τις μετεμφυλιακης περιοδου, χωρις να ειναι καλυτερη ή χειροτερη. Δεν ηταν ουτε οι ''αφρονες αξιωματικοι'' που εκαναν του κεφαλιου τους συμφωνα με τον Καραμανλη, ουτε οι αγιοι πεφωτισμενοι μοναρχες οπως τους παρουσιαζει σημερα η ακροδεξια.

Επηρεαστηκε απο την αρνητικη συγκυρια της κρισης του '73 και απο τα χρονια προβληματα της ελληνικης οικονομιας που υπηρχαν απο πριν.

Ο παγκοσμιος καπιταλισμος γνωρισε μια πρωτογνωρη αναπτυξη τα χρονια '50-'73 και αυτην την αναπτυξη δεν την ξαναειδε κανενα δυτικο κρατος μετα το '73, ανεξαρτητα απο το αν ειχε δικτατορια ή δημοκρατια, δεξιο ή αριστερο κομμα στην κυβερνηση.

Η χουντα, οπως και καθε καθεστως ή κυβερνηση, πρεπει να κρινεται συμφωνα με τις συνθηκες στις οποιος κυβερνησε και οχι με βαση τις ιδεοληψιες του καθενος.

Ετσι η Ελλαδα στα πλαισια της παγκοσμιας ανοδου του καπιταλισμου, γνωρισε μια μεγαλη αναπτυξη μετα τον εμφυλιο που επεκταθηκε στα χρονια της χουντας και αλλα η κριση του '73 σε συνδιασμο με το γεγονος οτι η ελληνικη αναπτυξη βασιζοταν πολυ στις φοροαπαλλαγες του κεφαλαιου, τα χαμηλα εργατικα εισοδηματα και την οικοδομη, εφεραν το τελος στο ''ελληνικο θαυμα''.

*Το ΚΚΕ (οπως και εγω ο ιδιος) δεν ειναι αμεροληπτο (οπως και κανενα κομμα, ή συγγραφεας) αλλα τουλαχιστον δεν μπορει να κατηγορηθει για μεροληψια υπερ του ενος αστικου πολιτευματος εναντι αλλου, ή υπερ μιας αστικης παραταξης εναντι μιας αλλης.

Απο το '91 και μετα, και ειδικα μετα το '96 εχει ξεπερασει τα ''αντιδεξια'' συνδρομα που το χαρακτηριζαν και κραταει ισες αποστασεις αναμεσα στις διαφορες παραταξεις και καθεστωτα του καπιταλισμου. Την αμεροληψια των στοιχειων και συμπερασματων θα διαπιστωσει ο αναγνωστης στο τελος του αρθρου.

[Διάδοχος]

[Λαχουρένιος]

68 προβολες, μια απαντηση

Καλα κανω που συνηθως γραφω για κωλους και για πηγαδες Αυτοι ειστε

[Freisinniger]

Θα φορτίσει τις μπαταρίες του ο Αρίστος το πρωί, λάθος ώρα το πόσταρες

[Λαχουρένιος]

Aπο 12 το μεσημερι το εχω ποσταρει

[Freisinniger]

Αυξηση και Διαρθρωση ΑΕΠ

Το ΑΕΠ την περιοδο '67-'74 παρουσιασε μεση αυξηση 6,4%. Η χαμηλοτερη αυξηση ηταν 5,6% το '67, η υψηλοτερη 9,7% το '69 και το '74 υπηρξε υφεση -1,8%.

Η αντιστοιχη μεση αυξηση για την περιοδο '57-'66 ηταν 6,6%. Δηλαδη κατα την δικτατορια ο ρυθμος μεγενθυσης του ΑΕΠ ηταν ιδιος με αυτον επι του προηγουμενου καθεστωτος.

Το ΑΕΠ συνολικα αυξηθηκε κατα 64% κατα την επταετια. Οι αλλαγες στη διαρθρωση του ΑΕΠ στο τελος στης επταετιας ηταν οι εξης

Πρωτογενης τομεας: Απο 22,2% σε 16,6%
Δευτερογενης τομεας: Απο 27,3% σε 31,5%
Τριτογενης τομεας: Απο 50,5% σε 51,9%

Βλεπουμε λοιπον οτι η πολιτικη της χουντας ηταν πολυ πιο επιτυχημενη στην δευτερογενη παραγωγη απ'οτι στην πρωτογενη

Οι αυξησεις των τομεων ποσοσταια ηταν οι εξης:

Πρωτογενης: 23,1%
Δευτερογενης: 89%
Τριτογενης: 68,6%

Αυξηση ογκου παραγωγης βαριας βιομηχανιας την περιοδο '55-'70:

'55-'58: 15,8%
'59-'62: 27,2%
'63-'66: 10,1%
'67-'70: 14,8%

Η ρυθμος αυξησης της παραγωγης της βαριας βιομηχανιας στην Ελλαδα παρουσιαζε πτωση την περιοδο '63-'70 σε σχεση με την περιοδο '55-'62. Επι Χουντας, αυξηθηκε σε σχεση με την περιοδο '63-'66 χωρις ομως να φτασει τα επιπεδα της περιοδου '55-'62

Απ ότι βλέπω επί χούντας ή με τα ανεβοκατεβάσματα εξουσιών έχουμε μια στασιμότητα του όγκου παραγωγής βαριάς βιομηχανίας, εν τω μεταξύ ο δευτερογενής και ο τριτογενής τομέας συναγωνίζονται ο ένας τον άλλον, ναι βέβαια υπήρχε αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, αλλά μην ξεχνάμε χωρίς αμερικανική βοήθεια, όλα αυτά τα έργα θα ήταν περίπατο.

[Freisinniger]

Μην ξεχάσω μέχρι το 1974 που παίρναμε βοήθεια από τις ΗΠΑ, πρέπει να συγκριθεί πόσα από τα χρήματα αυτά πήγανε στο δευτερογενή τομέα και στην βιομηχανική παραγωγή.

[Λαχουρένιος]

Απ ότι βλέπω επί χούντας ή με τα ανεβοκατεβάσματα εξουσιών έχουμε μια στασιμότητα του όγκου παραγωγής βαριάς βιομηχανίας, εν τω μεταξύ ο δευτερογενής και ο τριτογενής τομέας συναγωνίζονται ο ένας τον άλλον, ναι βέβαια υπήρχε αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, αλλά μην ξεχνάμε χωρίς αμερικανική βοήθεια, όλα αυτά τα έργα θα ήταν περίπατο.

Στασιμοτητα δεν υπηρχε, αλλα απο το '63 και μετα μειωνοταν ο ρυθμος αναπτυξης

Την περιοδο της χουντας συγκεκριμενα, ο δευτερογενης και ο τριτογενης αυξηθηκαν εις βαρος του πρωτογενη, οχι μεταξυ τους.

[Adminović]

Γνωστά αυτά, η Χούντα το ίδιο μοντέλο οικονομίας συνέχισε. Κανείς ποτέ δεν ενδιαφερθηκε να αποκτήσει η Ελλάδα βαριά βιομηχανία, αρχής γενομένης από την δεξιά που ανέλαβε μετά τον εμφύλιο.