Νόμιμη άμυνα - υπόθεση θανάτου Ζακ Κωστόπουλου

[Adminović]

Όπως είναι γνωστό, μια άδικη πράξη που τελείται σε κατάσταση άμυνας (νόμιμης άμυνας), δεν θεωρείται από το νόμο άδικη πράξη και, κατά συνέπεια, δεν τιμωρείται. Πότε ακριβώς όμως μιλάμε για νόμιμη άμυνα, ποιες είναι οι προϋποθέσεις της και πότε έχουμε υπέρβαση των ορίων της;

Νόμιμη άμυνα

Σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. 2 του Ποινικού Κώδικα, άμυνα είναι η " αναγκαία προσβολή του επιτεθέμενου στην οποία προβαίνει το άτομο, για να υπερασπισθεί τον εαυτό του ή άλλον από άδικη και παρούσα επίθεση που στρέφεται εναντίον τους ". Είναι δηλαδή μία κατ' αρχήν άδικη πράξη που όμως τελικά δεν θεωρείται άδικη (και άρα δεν τιμωρείται), γιατί τελέσθηκε για να αποτραπεί μία άδικη επίθεση. Συνπεώς, θα πρέπει να υφίσταται επίθεση, η οποία επίθεση να είναι άδικη/παράνομη, παρούσα και η πράξη άμυνας να μην υπερβαίνει το μέτρο του αναγκαίου. Ως επίθεση θεωρείται κάθε πράξη που προσβάλλει κάποιο έννομο αγαθό, άδικη είναι η επίθεση που δεν δικαιολογείται από το νόμο, ενώ παρούσα είναι η επίθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη ή διεκόπη με πρόθεση να ξαναρχίσει ή επίκειται άμεσα η έναρξή της. Και βέβαια πάντα λαμβάνουμε υπόψιν και την αρχή της αναλογικότητας όταν εξετάζουμε τυχόν υπέρβαση ορίων της άμυνας, δηλαδή το απειλούμενο έννομο αγαθό από τον επιτιθέμενο πρέπει να είναι ανάλογο του έννομου αγαθού που προσβάλλει ο αμυνόμενος (δεν μπορεί πχ κάποιος να πυροβολήσει έναν που πήγε να κλέψει από τον κήπο του κάτι, έστω κι αν δεν υπήρχε κανένας άλλος τρόπος να τον αποτρέψει).

Υπέρβαση των ορίων της άμυνας

Η υπέρβαση των ορίων της άμυνας είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία για υποθέσεις όπως αυτή του Ζακ Κωστόπουλου. Σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. 3 του Ποινικού Κώδικα, " το αναγκαίο μέτρο της άμυνας κρίνεται από το βαθμό επικινδυνότητας της επίθεσης, από το είδος της βλάβης που απειλούσε, από τον τρόπο και την ένταση της επίθεσης και από τις λοιπές περιστάσεις ". Τέλος, η υπέρβαση των ορίων της άμυνας, τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 23 του Ποινικού Κώδικα " αν η υπέρβαση έγινε με πρόθεση, με ποινή ελαττωμένη, και αν έγινε από αμέλεια, σύμφωνα με τις διατάξεις τις σχετικές με αυτήν ", ενώ " μένει ατιμώρητος και δεν του καταλογίζεται η υπέρβαση, αν ενέργησε μ' αυτό τον τρόπο εξαιτίας του φόβου ή της ταραχής που του προκάλεσε η επίθεση ".

Υπόθεση Ζακ Κωστόπουλου

Από τη νομολογία προκύπτει ότι και σε περιπτώσεις ληστείας -όπως και γενικότερα απειλής κατά της ζωής κάποιου- θεωρείται εντός των ορίων της νόμιμης άμυνας και η προσβολή της ζωής του επιτιθέμενου, εφόσον βέβαια κριθεί από τις περιστάσεις ότι δεν υπήρχε άλλο ηπιότερο μέσο για την αποτροπή της (αν υπήρχε ηπιότερο πρόσφορο μέσο για την αποτροπή της, τότε σαφώς μιλάμε για υπέρβαση των ορίων της άμυνας). Ένα άλλο σημείο - κλειδί είναι και το κατά πόσον η επίθεση είναι παρούσα (πχ η καταδίωξη και η δολοφονία ενός ληστή την ώρα που τρέχει να διαφύγει δεν θεωρείται νόμιμη άμυνα, αλλά ανθρωποκτονία από πρόθεση). Επίσης, πάντα λαμβάνεται υπόψιν και η ψυχική ταραχή που μπορεί να ένιωσε κάποιος από την επίθεση εναντίον του. Δεν θα ήθελα να μπω σε λεπτομέρειες σχετικά με όσα συνέβησαν στη συγκεκριμένη υπόθεση, καθόσον διαρκώς αποκαλύπτονται νέα στοιχεία και άλλα αναμένονται. Φρονώ πάντως ότι θα είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση, για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, και θα έχει αρκετό ενδιαφέρον η έκβασή της. Το πιο σημαντικό στοιχείο θα είναι η έκθεση του ιατροδικαστή, ώστε να προκύψει η ακριβής αιτία θανάτου.

[Λαχουρένιος]

Αλε, η αποψη μου ειναι οτι ο δευτερος κατηγορουμενος που δεν ειχε σχεση με το μαγαζι στο οποιο μπηκε ο νεκρος, θα κριθει πιο αυστηρα απο τον ιδιοκτητη, γιατι ουτε η σωματικη του ακεραιοτητα κινδυνευε ουτε η περιουσια του.

Σωστα σκεφτομαι?

[Adminović]

Όχι απαραίτητα.

Εξαρτάται από το κατά πόσον το δικαστήριο θα θεωρήσει ότι η επίθεση ήταν παρούσα όταν τον κλώτσαγαν.

[Ραν ταν πλαν]

Δεν ήταν παρούσα ρε παιδιά. Η όποια επίθεση ή απειλή επίθεσης εναντίον οποιουδήποτε από το θύμα, έπαψε να υφίσταται από τη στιγμή που τον εγκλώβισαν μέσα στο κατάστημα. Τη στιγμή που δέχτηκε την επίθεση από τους δύο, το θύμα δεν αποτελούσε απειλή για κανέναν αφού βρισκόταν σε προσπάθεια διαφυγής και ήταν σε φανερή κατάσταση αδυναμίας.

[Adminović]

Δεν ήταν παρούσα ρε παιδιά. Η όποια επίθεση ή απειλή επίθεσης εναντίον οποιουδήποτε από το θύμα, έπαψε να υφίσταται από τη στιγμή που τον εγκλώβισαν μέσα στο κατάστημα. Τη στιγμή που δέχτηκε την επίθεση από τους δύο, το θύμα δεν αποτελούσε απειλή για κανέναν αφού βρισκόταν σε προσπάθεια διαφυγής και ήταν σε φανερή κατάσταση αδυναμίας.

Δεν μπορούμε με σιγουριά να το πούμε αυτό.

Πιθανόν να ήταν προσπάθεια διαφυγής, ωστόσο λέγεται ότι μετά κράταγε ένα κομμάτι σπασμένο γυαλί και απειλούσε (αυτό σίγουρα θα το επικαλεστεί η πλευρά του καταστηματάρχη).

Καθοριστικό πάντως θα είναι το πόρισμα του ιατροδικαστή. Δεν αποκλείεται ο θάνατος να επήλθε και από τραύμα που το ίδιο το θύμα προκάλεσε στον εαυτό του κατά την προσπάθειά του να σπάσει τα τζάμια της προθήκης.

[Λαχουρένιος]

Όχι απαραίτητα.

Εξαρτάται από το κατά πόσον το δικαστήριο θα θεωρήσει ότι η επίθεση ήταν παρούσα όταν τον κλώτσαγαν.

Δεν βγαζει νοημα συντακτικα αυτη η προταση, κατι αλλο θες να γραψεις

[Οργισμένος]

Αστυνομικός για τη σύλληψη Κωστόπουλου: Προσπάθησε να αυτοκτονήσει στρέφοντας το κομμάτι γυαλί προς το στήθος του



Σε πλήρη εξέλιξη είναι οι έρευνες για την υπόθεση του θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου. Καθημερινά έρχονται στο φως βίντεο, εικόνες, αλλά και μαρτυρίες από τη μοιραία Παρασκευή.

Παράλληλα έχει ξεκινήσει έρευνα προκειμένου να διαπιστωθεί αν προκύπτουν πειθαρχικά παραπτώματα και έκνομες ενέργειες, από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια της σύλληψης του Ζακ Κωστόπουλου.

Ενδεικτικό είναι πως έχει ξεκινήσει ακόμα και το ξεσκαρτάρισμα των καταγραφών των διαβιβάσεων στο κέντρο επιχειρήσεων της Άμεσης Δράσης. Εκεί έχουν καταγραφεί όλες οι συνομιλίες, από την πρώτη διαβίβαση «για ληστεία» και «άτομο σε αμόκ», έως και την κατάληξη της ακινητοποίησης, αφοπλισμού και δέσμευση του άτυχου νεαρού που νωρίτερα είχε ξυλοφορτωθεί από τους δύο καταστηματάρχες.

Κατάθεση αστυνομικού

Ενδιαφέρον έχει και η κατάθεση ενός εκ των αστυνομικών που βρέθηκαν στο σημείο, ο οποίος αναφέρει ότι ο Ζακ Κωστόπουλος ήταν τραυματισμένος στην περιοχή του λαιμού και του σώματος και ενώ ήταν σε κατάσταση αμόκ απείλησε με σπασμένο γυαλί υπάλληλο του ΕΚΑΒ, αστυνομικό της ομάδας Ζ και παρευρισκόμενους πολίτες. Μάλιστα ο αστυνομικός πρόσθεσε πως όταν προσπάθησαν να τον συλλάβουν ο 33χρονος προσπάθησε να αυτοκτονήσει.

Συγκεκριμένα ένας αστυνομικός της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. κατέθεσε χαρακτηριστικά:
«Όταν φτάσαμε στο σημείο αντικρίσαμε έναν άνδρα να έχει τραυματιστεί στην περιοχή του λαιμού και του σώματος ευρισκόμενος σε κατάσταση αμόκ και όντας πεσμένος στο έδαφος έμπροσθεν κοσμηματοπωλείου. Το εν λόγω κοσμηματοπωλείο έφερε σπασμένη τζαμαρία της βιτρίνας εισόδου. Ενώ προσπαθούσαν οι υπάλληλοι του ΕΚΑΒ να του παράσχουν πρώτες βοήθειες, ο ανωτέρω άνδρας θέλοντας να αποφύγει τη σύλληψή του άρπαξε ένα αιχμηρό κομμάτι γυαλιού από τη σπασμένη τζαμαρία και απειλούσε με αυτό τον υπάλληλο του ΕΚΑΒ και προσπάθησε με το κομμάτι γυαλί να τραυματίσει τον αστυνομικό της ομάδας Ζ. Εν συνεχεία ο ανωτέρω άνδρας σηκώθηκε από το έδαφος και κινήθηκε απειλητικά προς το μέρος των παρευρισκόμενων πολιτών και των αστυνομικών με σκοπό να τους τραυματίσει. Κατόπιν επέμβασής μας ο ανωτέρω άνδρας προσπάθησε να αυτοκτονήσει στρέφοντας το κομμάτι γυαλί προς το στήθος του και εν τέλει καταφέραμε να του περάσουμε χειροπέδες. Με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ ο άνδρας μεταφέρθηκε στο Ευαγγελισμό

».

[Adminović]

Όχι απαραίτητα.

Εξαρτάται από το κατά πόσον το δικαστήριο θα θεωρήσει ότι η επίθεση ήταν παρούσα όταν τον κλώτσαγαν.

Δεν βγαζει νοημα συντακτικα αυτη η προταση, κατι αλλο θες να γραψεις

Εννοώ ότι μπορεί πχ το δικαστήριο να δεχτεί ότι έψαχνε τρόπο να βγει έξω για να τους επιτεθεί πάλι.

Δεν το ξέρουμε αυτό και δεν μπορούμε εμεις να το κρίνουμε από 5 βιντεάκια και 10 μαρτυρίες που κυκλοφορούν στον τύπο. Θα πρέπει να εξετασθούν όλα τα δεδομένα με κάθε λεπτομέρεια.

Κάτι άλλο τώρα: βλέπω ότι ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις κάποιου, τάσσεται φανατικά είτε υπέρ της μιας πλευράς είτε υπέρ της άλλης. Κανένας δεν στέκεται στο πώς ένα νέο παιδί κατέληξε να γίνει εγκληματίας και τελικά να βρει τραγικό θάνατο. Την ώρα που εσείς πλακώνεστε, κάποιοι εκεί έξω πουλάνε πρέζα σε νέα παιδιά, όπως ο Ζακ, και γελάνε. Σε ένα σοβαρό κράτος ήδη θα είχαν εντοπιστεί οι επαφές του Ζακ και θα είχαν συλληφθεί όσοι του πουλούσαν πρέζα.

[Οργισμένος]

Δεν βγαζει νοημα συντακτικα αυτη η προταση, κατι αλλο θες να γραψεις

Εννοώ ότι μπορεί πχ το δικαστήριο να δεχτεί ότι έψαχνε τρόπο να βγει έξω για να τους επιτεθεί πάλι.

Δεν το ξέρουμε αυτό και δεν μπορούμε εμεις να το κρίνουμε από 5 βιντεάκια και 10 μαρτυρίες που κυκλοφορούν στον τύπο. Θα πρέπει να εξετασθούν όλα τα δεδομένα με κάθε λεπτομέρεια.

Κάτι άλλο τώρα: βλέπω ότι ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις κάποιου, τάσσεται φανατικά είτε υπέρ της μιας πλευράς είτε υπέρ της άλλης. Κανένας δεν στέκεται στο πώς ένα νέο παιδί κατέληξε να γίνει εγκληματίας και τελικά να βρει τραγικό θάνατο. Την ώρα που εσείς πλακώνεστε, κάποιοι εκεί έξω πουλάνε πρέζα σε νέα παιδιά, όπως ο Ζακ, και γελάνε. Σε ένα σοβαρό κράτος ήδη θα είχαν εντοπιστεί οι επαφές του Ζακ και θα είχαν συλληφθεί όσοι του πουλούσαν πρέζα.

Μπραβο φιλε.

[Οργισμένος]

Όχι απαραίτητα.

Εξαρτάται από το κατά πόσον το δικαστήριο θα θεωρήσει ότι η επίθεση ήταν παρούσα όταν τον κλώτσαγαν.

Δεν βγαζει νοημα συντακτικα αυτη η προταση, κατι αλλο θες να γραψεις

Αλλο πραμα να τον βαρεσεις την ωρα που κλωτσαει και αλλα μετεπειτα.