ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ

[Ραν ταν πλαν]

5 Απριλίου.

1918 Αποβιβάζονται στο Βλαδιβοστόκ ιαπωνικά και αγγλικά στρατεύματα, με στόχο την κατάπνιξη της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Στην ιμπεριαλιστική επέμβαση κατά της Επανάστασης έλαβαν μέρος συνολικά 16 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.

1945 Συνήλθε η 11η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, για να εξετάσει τη δράση του Κόμματος την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης και να καθορίσει τα νέα του καθήκοντα. Αναγνωρίστηκαν απαράδεκτες υποχωρήσεις και λάθη στον Λίβανο και την Καζέρτα, όπως και ότι δεν υπήρξε σαφής αντίληψη για το ρόλο των Εγγλέζων στη σύγκρουση. Ωστόσο, η Ολομέλεια δεν μπόρεσε να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική του Κόμματος σε επαναστατική γραμμή, επιμένοντας στη λογική της ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης. Μεταξύ άλλων η 11η Ολομέλεια καταδίκασε τη στάση του Αρη Βελουχιώτη (παραβίαση της αρχής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, διαφωνία και αυτονόμηση από τη συλλογική δράση επί των αποφάσεων του Κόμματος) και τον διέγραψε από μέλος του ΚΚΕ. Ο Αρης Βελουχιώτης αποκαταστάθηκε πολιτικά με απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης στις 16/7/2011 (Δοκίμιο Ιστορίας, Β' Τόμος, σελ. 609 - 610, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).



1956 Με άρθρο της σύνταξής της, η εφημερίδα «Λαϊκή Ημερησία» του Πεκίνου έκρινε θετικά τις αποφάσεις του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (για το ρόλο του Ι. Β. Στάλιν, τη στρατηγική του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στον ιμπεριαλισμό κ.ά.). Λίγα χρόνια αργότερα θα άλλαζε στάση, αξιοποιώντας την κριτική σε πλευρές του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (ιδιαίτερα σε σχέση με την «ειρηνική συνύπαρξη» και τον «ειρηνικό δρόμο προς το σοσιαλισμό»), για να συνδεθεί με μια σειρά δυνάμεις μέσα στα ΚΚ που είχαν αντιδράσει στο 20ό Συνέδριο και τη δεξιά οπορτουνιστική στροφή που συντελέστηκε στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.


1979 Εκδηλώνεται νέα οικονομική κρίση του καπιταλισμού, που επονομάστηκε 2η Πετρελαϊκή Κρίση.

[Ραν ταν πλαν]

6 Απριλίου.

1897 Ξεκινά ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος, που κράτησε 30 μέρες και έληξε με ήττα της Ελλάδας.

1917 Οι ΗΠΑ κηρύσσουν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας, προσχωρώντας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918) με το ένα ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο, αυτό της Αντάντ, εναντίον της Γερμανίας και των συμμάχων της.

1917 Στο Συνέδριο της Γκότα ιδρύεται το Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας. Το κόμμα υπήρξε διάσπαση του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και ακολούθησε «κεντρίστικη» πολιτική, ταλαντευόμενο ανάμεσα στην αστική τάξη και στο προλεταριάτο, γέρνοντας στις αποφασιστικές στιγμές με το μέρος της πρώτης. Στο κόμμα αυτό προσχώρησε αρχικά και η ομάδα του «Σπάρτακου» (Ρ. Λούξεμπουργκ, Κ. Λίμπκνεχτ κ.ά.). Αποχώρησε όμως στα τέλη του Δεκέμβρη του 1918 - στο μέσο της επανάστασης στη Γερμανία - για να δημιουργήσει (στις 30 του ιδίου μήνα) το Γερμανικό ΚΚ.


1941 Εκδηλώνεται ταυτοχρόνως γερμανική επίθεση κατά της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας. Η επίθεση στα μακεδονικά οχυρά άρχισε τα ξημερώματα, πριν το τέλος του τελεσιγράφου προς την ελληνική κυβέρνηση. Η αντίσταση της Γιουγκοσλαβίας εξουδετερώθηκε ταχύτατα, όμως τα γερμανικά στρατεύματα συνάντησαν σθεναρή αντίσταση στα οχυρά Ρούπελ από τον ελληνικό στρατό. Οι Γερμανοί αναπροσάρμοσαν τα σχέδιά τους και προχώρησαν σε ελιγμό. Πέρασαν από τη Γιουγκοσλαβία, στο ελληνικό έδαφος διέσχισαν την κοιλάδα του Αξιού και της Δοϊράνης και στις 9 του Απρίλη κατέλαβαν τη Θεσσαλονίκη.

1947 Ο Ν. Ζαχαριάδης περνά κρυφά τα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα και φτάνει στο Βελιγράδι. Από κει στέλνει μαζί με τον Γ. Ιωαννίδη «Απόρρητες Οδηγίες» προς τον Μ. Βαφειάδη (17 Απρίλη), εκθέτοντας τα νέα καθήκοντα του ΔΣΕ. Μεταξύ αυτών: Η μετατροπή του από αντάρτικο σε τακτικό στρατό και η δημιουργία ελεύθερης περιοχής με λαϊκή δημοκρατική συγκρότηση και λειτουργία.

1964 Ο Νίκος Ζαχαριάδης στέλνει από τη Σοβιετική Ενωση επιστολή στον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, ζητώντας να έρθει στην Ελλάδα για να δικαστεί.

[Ραν ταν πλαν]

7 Απριλίου.


1943 Είκοσι επτά στελέχη του ΕΛΑΣ της Αθήνας, με επικεφαλής τον Σπύρο Κωτσάκη (Νέστορα), υπεύθυνο του ΕΛΑΣ Αθήνας - Πειραιά, απελευθερώνουν από τη «Σωτηρία» 56 στελέχη του ΚΚΕ, που κρατούσε η μεταξική δικτατορία στο Στρατόπεδο της Ακροναυπλίας και είχε παραδώσει στους κατακτητές. Η επιχείρηση, που αναπτέρωσε το ηθικό του λαού της πρωτεύουσας, είχε αποφασιστεί από το Πολιτικό Γραφείο της ΚΕ του ΚΚΕ και ανατεθεί στην Κεντρική Επιτροπή του ΕΛΑΣ.

1943 Προσχωρεί στον ΕΛΑΣ ο τέως βενιζελικός στρατιωτικός Στέφανος Σαράφης, που τότε είχε το βαθμό του συνταγματάρχη.

1963 Θεμελιώνεται στην παραλία του Διστόμου το εργοστάσιο αλουμινίου της γαλλικής «Πεσινέ». Μια από τις πλέον σκανδαλώδεις συμφωνίες, που υπογράφτηκαν στη νεότερη ελληνική Ιστορία από το ελληνικό αστικό κράτος.

1986 Η Ελλάδα παραλύει, όταν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι κατέρχονται στη μεγαλύτερη έως τότε πανεργατική απεργία των μεταπολιτευτικών χρόνων ενάντια στην εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που απαγόρευε τις αυξήσεις) και στις παρεμβάσεις της κυβέρνησης στο συνδικαλιστικό κίνημα («εκπαραθύρωση» της νόμιμης διοίκησης της ΓΣΕΕ).

[Ραν ταν πλαν]

8 Απριλίου.

1798 Γεννιέται ο ποιητής Διονύσιος Σολωμός.

1896 Στην Καμάριζα του Λαυρίου πραγματοποιείται γενικευμένη εξέγερση των εργατών στα ορυχεία. Θύματα υπήρχαν τόσο απ' τους απεργούς εργάτες, όσο και απ' τους φύλακες της Γαλλικής Εταιρείας του Λαυρίου. Οι φύλακες σκότωσαν τους εργάτες Καραφλιά και Βασιλακόπουλο. Οι οργισμένοι εργάτες, μπρος στη θέα των σκοτωμένων συναδέλφων τους, θα ορμίσουν στα γραφεία της Εταιρείας και θα βάλουν φωτιά, με αποτέλεσμα να εξοντωθούν όλοι οι φύλακες, πλην ενός. Συνολικά είχαν σκοτωθεί τέσσερις απεργοί. Ο δε εργοδότης (Σερπιέρι) φυγαδεύτηκε και σώθηκε, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, μεταμφιεσμένος.

1963 Διαψεύδεται ταυτοχρόνως από την Αθήνα και την Ουάσιγκτον η ύπαρξη πυραυλικών βάσεων στην Ελλάδα, η οποία είχε αναφερθεί σε δημοσίευμα των «Τάιμς της Νέας Υόρκης», προκαλώντας, φυσικά, σάλο.

1963 Αρχίζουν οι επίσημες συνομιλίες για την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ανθρακα και Χάλυβα, πρόδρομο της ΕΟΚ και της ΕΕ.

1972 Ο Πολ Μακάρτνεϊ, μετά τη Ματωμένη Κυριακή στη Βόρεια Ιρλανδία (κατά την οποία ο βρετανικός στρατός άνοιξε πυρ κατά διαδηλωτών σκοτώνοντας 14 εξ αυτών), κυκλοφορεί το τραγούδι «Give Ireland Back To The Irish» (δώστε την Ιρλανδία πίσω στους Ιρλανδούς). Το τραγούδι θα απαγορευτεί από το BBC.

1973 Πεθαίνει ο Ισπανός κομμουνιστής ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο.

1990 Πεθαίνει ο λαϊκός συνθέτης Απόστολος Καλδάρας.

[Ραν ταν πλαν]

17 Απριλίου.

1917 Ο Β. Ι. Λένιν συντάσσει έκθεση πάνω στο θέμα «Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στη δοσμένη επανάσταση», γνωστή και ως «Θέσεις του Απρίλη». Οι Θέσεις αυτές εγκρίθηκαν στην 7η Πανρωσική Συνδιάσκεψη του Κόμματος, στις 29 Απρίλη στην Πετρούπολη, δίνοντας στο μπολσεβίκικο κόμμα και στο ρωσικό προλεταριάτο σχέδιο πάλης για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

1923 Συνέρχεται στη Μόσχα το 12ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας (μπολσεβίκοι). Το Συνέδριο καταπιάστηκε με ζητήματα που είχαν να κάνουν με τη στερέωση της σοβιετικής εξουσίας και τα προβλήματα της παραπέρα ανάπτυξης της σοβιετικής οικονομίας. Εκτιμήθηκε πως η Νέα Οικονομική Πολιτική δημιουργούσε έδαφος για παρεκκλίσεις από τη γραμμή του Κόμματος. Ιδιαίτερα επικίνδυνες ήταν εκείνες που έφερναν το σοβιετικό κράτος αντιμέτωπο με την εργατική τάξη και το Κόμμα με το κράτος.

1925 Ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κορέας.

1927 Συνέρχεται το Α' Συνέδριο των Εργαζόμενων Νέων της Αθήνας και του Πειραιά, με βασικό θέμα την εξέταση των προβλημάτων τους και τη διατύπωση των άμεσων πολιτικών και οικονομικών διεκδικήσεών τους. Οι «Αρχειομαρξιστές» (τροτσκιστές), επιχειρώντας να διαλύσουν το Συνέδριο, επιτέθηκαν με σουγιάδες τραυματίζοντας αρκετούς συνέδρους. Ωστόσο, οι νέοι εργάτες κατάφεραν να αποκρούσουν την επίθεση, πετώντας έξω τους «Αρχειομαρξιστές».

1944 Ο ΕΛΑΣ διαλύει την αστική στρατιωτική οργάνωση της ΕΚΚΑ («Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση»), του συνταγματάρχη Δ. Ψαρρού. Η οργάνωση αυτή, που είχε συσπειρώσει στις γραμμές της πλειάδα αντικομμουνιστικών στοιχείων, ανέπτυξε δράση κατά του ΕΛΑΣ (με την υποδαύλιση των Βρετανών και της ντόπιας αστικής τάξης, που έβλεπαν την ΕΚΚΑ ως βασικό αντιστάθμισμα στον ΕΛΑΣ στην περιοχή της Ανατολικής Στερεάς), ενώ στελέχη της συνεργάζονταν και με τις δυνάμεις Κατοχής.

1956 Το Γραφείο Πληροφοριών των Κομμουνιστικών Κομμάτων (Κομινφόρμ) ανακοινώνει τη διάλυσή του. Είχε ιδρυθεί το 1947, σε μια προσπάθεια να καλυφθεί το κενό στο συντονισμό του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος που είχε επέλθει με την αυτοδιάλυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς το 1943.

[Ραν ταν πλαν]

18 Απριλίου.


1920 Συνέρχεται το 2ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (18 - 25/4/1920), που ψηφίζει την οργανική προσχώρηση του Κόμματος στην Κομμουνιστική Διεθνή (Γ' Διεθνή). Το Κόμμα προσθέτει στον τίτλο του τον όρο «Κομμουνιστικό»: Σοσιαλιστικόν Εργατικόν Κόμμα Ελλάδος (Κομμουνιστικόν).

1946 Η ΚΕ του ΕΑΜ με ανακοίνωσή της καταγγέλλει στην παγκόσμια κοινή γνώμη τη βία του αστικού κράτους, υπογραμμίζοντας την ανάγκη άμεσης αποχώρησης των αγγλικών στρατευμάτων και σχηματισμού «Κυβερνήσεως Ευρείας Δημοκρατικής Συνεννοήσεως» που θα διεξαγάγει εκλογές με πλήρη ανασύνταξη των εκλογικών καταλόγων.

[Spark]

Πριν 51 χρόνια, σαν σήμερα το 1967 ο στρατός κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα.



Στρατιωτικό κίνημα, που εξερράγη τα ξημερώματα τις 21ης Απριλίου 1967, με επικεφαλής τον ταξίαρχο Στυλιανό Παττακό και τους συνταγματάρχες Γεώργιο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο.
Κατέλυσε το δημοκρατικό πολίτευμα στην Ελλάδα και επέβαλλε μία στυγνή δικτατορία, που διήρκεσε επτά χρόνια.

Η χώρα την εποχή εκείνη βρισκόταν ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο. Οι εκλογές είχαν προκηρυχθεί για τις 28 Μαΐου και την εξουσία ασκούσε από τις 3 Απριλίου η ΕΡΕ, με πρωθυπουργό τον αρχηγό της Παναγιώτη Κανελλόπουλο, έχοντας τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γεωργίου Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου. Γεγονός των ημερών ήταν η συναυλία των Rolling Stones στο γήπεδο του Παναθηναϊκού (17 Απριλίου), που όμως διαλύθηκε από την Αστυνομία, προς μεγάλη απογοήτευση των αθηναίων ροκάδων, που θα έβλεπαν ένα συγκρότημα - θρύλο στην ακμή της δημιουργικότητάς του.

Διάχυτη ήταν η πεποίθηση ότι τις επερχόμενες εκλογές θα κέρδιζε η Ένωση Κέντρου και θα επανερχόταν θριαμβευτικά στην εξουσία υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Πολλοί ήλπιζαν ότι θα ετίθετο ένα τέλος στη διετή πολιτική ανωμαλία, που έμεινε στην ελληνική ιστορία ως «Αποστασία» και σηματοδοτήθηκε με την παραίτηση του λαοπρόβλητου πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου (είχε λάβει το 52,2% στις εκλογές του 1964) στις 15 Ιουλίου 1965, μετά τη σύγκρουσή του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο.

Στα δεξιότερα του πολιτικού φάσματος, ένα τμήμα της ΕΡΕ ζητούσε ένα «λοχία» για να σώσει τη χώρα από τον αναρχοκομμουνισμό. Για τη μετεμφυλιακή Δεξιά της προδικτατορικής περιόδου, κομμουνιστές ήταν εν ευρεία εννοια και οι κεντρώοι και οπωσδήποτε ο απρόβλεπτος Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν το ανερχόμενο αστέρι στην πολιτική σκηνή και εκινείτο αριστερότερα από το κόμμα του, την Ένωση Κέντρου.

Οι στρατηγοί, το Παλάτι, κάποιοι πολιτικοί της Δεξιάς και οι Αμερικανοί καλόβλεπαν μία μικρής διάρκειας συνταγματική εκτροπή, που θα επανέφερε την πολιτική κατάσταση στη σωστή ρότα, δηλαδή στην εναλλαγή στην εξουσία της Δεξιάς και ενός μετριοπαθούς Κέντρου. «Η Χούντα των Στρατηγών» έμεινε στα σχέδια, καθώς τους πρόλαβαν με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου οι μικροί αξιωματικοί, με πρόσχημα τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Τέτοια περίπτωση δεν διαφαινόταν στον ορίζοντα, καθώς η ΕΔΑ, που εκπροσωπούσε την κομμουνιστική Αριστερά (το ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου), κινούνταν στο 11,80% των ψήφων στις εκλογές του 1964, σε σχέση με το 24,43% του 1958.

Πρέπει, όμως, να συνυπολογίσουμε ότι βρισκόμασταν 17 χρόνια από τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου και στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου, όσον αφορά τον διεθνή περίγυρο. Ο στρατός ήταν πανίσχυρος, με παράδοση επεμβάσεων τον 20ο αιώνα, οι Αμερικανοί θεωρούσαν φέουδό τους την Ελλάδα, το δεξιό παρακράτος ήταν ισχυρό (Δολοφονία Λαμπράκη) και το Παλάτι ήταν ένας αυτόνομος πόλος εξουσίας, «που δεν βασίλευε, αλλά κυβερνούσε». Οι πολιτικοί που κυβέρνησαν αυτά τα 17 χρόνια (Πλαστήρας, Παπάγος, Καραμανλής και Παπανδρέου), ασχολήθηκαν κυρίως με την ανοικοδόμηση της χώρας και την οικονομική ανάπτυξη, παρά με το «βάθεμα και το πλάτεμα» των δημοκρατικών θεσμών και την εξάλειψη των μνημών του Εμφυλίου.

Το πραξικόπημα, «Επανάσταση» για τους θιασώτες του, εκδηλώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου. Λίγες ώρες πριν, είχε ολοκληρωθεί η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου και τα μέλη του αποχώρησαν για τα σπίτια τους, χωρίς να έχουν ιδέα για το τι θα επακολουθούσε. Ανάμεσά τους και ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Παναγιώτης Παπαληγούρας.

Η τριάδα των Παπαδόπουλου, Παττακού και Μακαρέζου, μπορεί να ήταν άσοι στη συνωμοσία, αλλά εκμεταλλεύτηκαν τον βαθύ ύπνο των δημοκρατικών κυβερνήσεων και φρόντισαν να τοποθετήσουν στις πιο νευραλγικές θέσεις του στρατεύματος ανθρώπους μυημένους στα σχέδιά τους. Τους βοήθησε, επίσης, το γεγονός ότι μέσα στην Αθήνα υπήρχαν μεγάλες μάχιμες μονάδες, όπως το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων, που βρισκόταν στη σημερινή Πολυτεχνειούπολη, με διοικητή τον ταξίαρχο Παττακό.

Από εκεί βγήκαν τα πρώτα τανκς στις 2 τα ξημερώματα, για να καταλάβουν όλα τα στρατηγικά σημεία της πρωτεύουσας (Βουλή, Υπουργεία, ΕΙΡ, ΟΤΕ, Ανάκτορα). Την ίδια ώρα, ο συνταγματάρχης Ιωάννης Λαδάς εξαπέλυε πιστές στο κίνημα δυνάμεις για να συλλάβουν το σύνολο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Οι πραξικοπηματίες έβαλαν σε εφαρμογή το ΝΑΤΟικό σχέδιο «Προμηθεύς», για την αντιμετώπιση του κομμουνιστικού κινδύνου, με αποτέλεσμα να κινηθούν όλες οι στρατιωτικές μονάδες της Αττικής. Μεγάλη ήταν η συμβολή του διοικητή της Σχολής Ευελπίδων, Δημήτρη Ιωαννίδη, ο οποίος κινητοποίησε το τάγμα της σχολής και τη Στρατιωτική Αστυνομία (ΕΣΑ).

Μία από τις πρώτες ενέργειες των συνωμοτών ήταν να συλλάβουν τον αρχηγό του ΓΕΣ αντιστράτηγο Σπαντιδάκη και να τον αντικαταστήσουν με τον ομοιόβαθμό του Οδυσσέα Αγγελή, που ήταν μυημένος στο κίνημα. Ο νέος αρχηγός του Στρατού έδωσε εντολή σε όλους του μεγάλους στρατιωτικούς σχηματισμούς να εφαρμόσουν το σχέδιο «Προμηθεύς» κι έτσι να εξασφαλισθεί η υπακοή του στρατεύματος σε όλη τη χώρα.

Η μοναδική ενέργεια για να αντιμετωπιστεί εγκαίρως το πραξικόπημα έγινε από την πλευρά του Υπουργού Δημόσιας Τάξης, Γεωργίου Ράλλη, ο οποίος προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον ταξίαρχο Ορέστη Βιδάλη για να κινητοποιήσει το Γ' Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη. Δεν πρόλαβε, αφού το σχέδιο «Προμηθεύς» είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή, με αποτέλεσμα ο ταξίαρχος Βιδάλης να μην λάβει ποτέ το σήμα του Γεωργίου Ράλλη.

Ο αιφνιδιασμός ήταν πλήρης και στις 3:30 τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου το στρατιωτικό κίνημα είχε επικρατήσει και μάλιστα αναίμακτα. Νωρίς το πρωί, το ραδιόφωνο ΕΙΡ έπαιζε εμβατήρια και δημοτικά άσματα και οι αγουροξυπνημένοι Έλληνες άκουγαν τα πρώτα «Αποφασίζομεν και Διατάζομεν» των δικτατόρων, που ήταν η απαγόρευση των συγκεντρώσεων άνω των τριών ατόμων. Με συντακτική πράξη κατά τη διάρκεια της ημέρας ανεστάλησαν οι διατάξεις του Συντάγματος και ματαιώθηκαν οι εκλογές της 28ης Μαΐου 1967.

Αιφνιδιασμένοι από τις εξελίξεις φαίνεται να ήταν και οι Αμερικανοί, που δεν περίμεναν την κίνηση του Παπαδόπουλου. Τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Φίλιπ Τάλμποτ ξύπνησε ο ανιψιός του πρωθυπουργού Κανελλόπουλου, Διονύσης Λιβανός, και του ανακοίνωσε την είδηση.

Στις 7 το πρωί, η ηγεσία των πραξικοπηματιών επισκέφθηκε στα Ανάκτορα του Τατοΐου τον Κωνσταντίνο και του ζήτησε να ορκίσει την κυβέρνησή τους. Η περιοχή ήταν περικυκλωμένη από τανκς για να μην υπάρξει περίπτωση δυναμικής αντίδρασης από τον άνακτα. Ο βασιλιάς, παρά την προτροπή του συλληφθέντα πρωθυπουργού Παναγιώτη Κανελλόπουλου να αντισταθεί, συμβιβάστηκε μαζί τους «για να μην χυθεί αίμα ελληνικό» και αργά το απόγευμα όρκισε την κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνο Κόλλια. Επρόκειτο βέβαια για πρωθυπουργό - μαριονέτα, αφού τα νήματα κινούσε ο ισχυρός άνδρας του κινήματος, συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος. Ο συλληφθείς και αποπεμφθείς αρχηγός του ΓΕΣ Γρηγόριος Σπαντιδάκης, άνθρωπος του βασιλιά, όπως και ο Κόλλιας, προσχώρησε στους κινηματίες και ανέλαβε Υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Την ίδια μέρα άρχισαν και οι συλλήψεις απλών πολιτών, ενώ είχαμε και τα πρώτα θύματα. Τα όργανα της Χούντας δολοφονούν στον Ιππόδρομο, που είχε μετατραπεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, το στέλεχος της ΕΔΑ Παναγιώτη Ελή, ενώ ένας στρατιώτης πυροβολεί τη νεαρή Αθηναία Μαρία Καλαυρά, γιατί δεν υπάκουσε στις διαταγές του. Δέκα ημέρες αργότερα, η Χούντα ανακοίνωσε ότι οι συλληφθέντες ανέρχονταν σε 6509 άτομα, στη συντριπτική τους πλειονότητα αριστερών πεποιθήσεων.

Η Ελλάδα από την 21η Απριλίου 1967 μπήκε στο «γύψο», κατά την έκφραση του Παπαδόπουλου, για 7 χρόνια, 3 μήνες και 3 μέρες. Η Δικτατορία κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος στις 23 Ιουλίου 1974, μετά το εγκληματικό πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο.

Η κατάργηση των στοιχειωδών ελευθεριών, οι φυλακές, οι εξορίες και τα βασανιστήρια, οι δολοφονίες των αντιπάλων του καθεστώτος, ο πνευματικός και πολιτιστικός μεσαίωνας, αλλά και η Κυπριακή τραγωδία, καταγράφουν τη Χούντα των Συνταγματαρχών ως μία από τις μελανότερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Με πληροφορίες από: sansimera.gr

[Ραν ταν πλαν]

9 Μάη.


1936
Οι δρόμοι της Θεσσαλονίκης βάφονται με εργατικό αίμα. Ο Μάης του 1936 στη Θεσσαλονίκη αποτελεί τον τελευταίο μεγάλο απεργιακό σταθμό του ελληνικού προλεταριάτου πριν τη δικτατορία Μεταξά. Το απεργιακό κύμα ξεκίνησε στις 29 Απρίλη από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, για να επεκταθεί στη συνέχεια και στους υπόλοιπους κλάδους. Στις 8 Μάη οι απεργοί καπνεργάτες και κλωστοϋφαντουργοί δέχονται άγρια δολοφονική επίθεση από τις δυνάμεις καταστολής, προκαλώντας πραγματικό παλλαϊκό ξεσηκωμό. Δεκάδες απεργοί τραυματίζονται και ακόμα περισσότεροι συλλαμβάνονται.

Στις 9 Μάη, η εργατική τάξη της Θεσσαλονίκης διαδηλώνει μαζικά την αγανάκτησή της για τη βίαιη καταστολή των απεργών. Το αστικό κράτος όμως απαντά με ακόμα μεγαλύτερη αγριότητα: 10 εργάτες βάφουν με αίμα τους δρόμους της πόλης. Πρόκειται για τους Σ. Γιαμτοβό, Χ. Ευαγγέλου, Σ. Μασαράνο, Τ. Τούση, Δ. Αχλαμίδη, Ε. Αδαμαντίδη, Ι. Πανόπουλο, Δ. Λαγινά, Α. Χαραλαμπίδου και Α. Καρανικόλα. Η λαϊκή οργή ξεχειλίζει, ο στρατός ενώνεται με τους απεργούς και ο εργαζόμενος λαός γίνεται κύριος της πόλης για 36 περίπου ώρες. Η κυβέρνηση Μεταξά στέλνει νέες ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη και καταστέλλει τους απεργούς.

Στις 13 Μάη, μέσα σε ατμόσφαιρα οργής και αγανάκτησης για το αιματοκύλισμα του λαού της Θεσσαλονίκης και με το σύνθημα να φύγει η κυβέρνηση Μεταξά, γίνεται 24ωρη πανελλαδική απεργία με μεγάλη επιτυχία. Οι απεργοί υπολογίζονται σε πάνω από 300.000.

1945
Ωρα 0.43 π.μ. Στην αίθουσα της Στρατιωτικής Σχολής Μηχανικού, στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου, οι πληρεξούσιοι της Ανώτατης Γερμανικής Στρατιωτικής Διοίκησης, στρατάρχης Κάιτελ, ναύαρχος Φρίντεμπουργκ και στρατηγός της Αεροπορίας Στουμπφ, υπογράφουν την Πράξη για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση της Γερμανίας ενώπιον των αντιπροσώπων των Ενόπλων Δυνάμεων των Συμμάχων: Από μέρους της ΕΣΣΔ ο Στρατάρχης Γ. Κ. Ζούκοφ, της Αγγλίας ο Στρατάρχης της Αεροπορίας Α. Τέντερ, των ΗΠΑ ο Στρατηγός Κ. Σπάατς και της Γαλλίας ο Στρατηγός Ντε Λατρ ντε Τασινί. Η 9η του Μάη καταγράφεται στην Ιστορία ως η μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών.

[Ραν ταν πλαν]

23 Μάη.

1875 Ξεκινά τις εργασίες του στην Γκότα το ιδρυτικό Συνέδριο του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Γερμανίας (23-26/5/1875). Το κόμμα προήλθε από την ενοποίηση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Γερμανίας, με ηγέτες τον Μπέμπελ και τον Β. Λίμπκνεχτ, και της Γενικής Γερμανικής Εργατικής Ενωσης (οπορτουνιστικό κόμμα, λασαλικό), με ηγέτες τον Χαζενκλέβερ και τον Τέλκε. Για να ενωθούν, έπρεπε να επεξεργαστούν κοινό Πρόγραμμα του Κόμματος. Προηγουμένως, έδωσαν το Πρόγραμμα στον Μαρξ για παρατηρήσεις, οι οποίες συνοψίστηκαν στο έργο «Κριτική του Προγράμματος της Γκότα». Το Πρόγραμμα, βεβαίως, ήταν οπορτουνιστικό σε ζητήματα όπως η εργατική τάξη ως επαναστατική τάξη, τα μεσαία στρώματα και η σχέση τους με τις άλλες τάξεις, οι σκοποί της πάλης του Κόμματος και το κράτος, η πρώτη κατώτερη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας, η οικοδόμησή της και η διανομή του κοινωνικού προϊόντος που παράγεται σ' αυτήν τη φάση, ο διεθνισμός και άλλα ζητήματα, αποκαλύπτοντας πόσο αυστηρά ο Μαρξ αντιμετώπιζε θεωρητικά ζητήματα (ήταν ανυποχώρητος σε ζητήματα αρχών), προκειμένου να είναι αποτελεσματική η δράση του Κόμματος. Δίνει, ταυτόχρονα, ένα πρώτο δείγμα της αντίληψής του για την πάλη στις συνθήκες καπιταλισμού, αλλά και για την ουσία του κράτους της εργατικής τάξης και την οικονομία στην πρώτη, κατώτερη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας.


1920 Η Σοσιαλδημοκρατική Ενωση της Ινδονησίας μετασχηματίζεται σε Κομμουνιστικό Κόμμα. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ινδονησίας υπήρξε το πρώτο ΚΚ από την ασιατική ήπειρο που έγινε μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

1924 Συνέρχεται το 13ο Συνέδριο του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (μπολσεβίκων), το πρώτο Συνέδριο χωρίς τον Β. Ι. Λένιν, ο οποίος είχε πεθάνει στις 21 Γενάρη του ίδιου χρόνου.

1967 Με γράμμα του προς την Κομματική Οργάνωση (μ.λ.) Τασκένδης, ο Νίκος Ζαχαριάδης εκφράζει την αντίθεσή του με την πολιτική του ΚΚ Κίνας.

[vallon]

10 Ιουνίου 1944
Η Σφαγή του Διστόμου

Το πρωί της 10ης Ιουνίου 1944 γερμανική στρατιωτική φάλαγγα των Ες-Ες ξεκίνησε από τη Λιβαδειά για την Αράχωβα, με σκοπό την εκκαθάριση της περιοχής από τις αντάρτικες δυνάμεις.

Στο Δίστομο ενώθηκε με άλλη γερμανική ομάδα που είχε ξεκινήσει από την Άμφισσα και προχώρησαν προς το Στείρι. Οι κάτοικοι έλαβαν εντολή να μην απομακρυνθούν από το χωριό, μέχρι την επιστροφή των γερμανικών δυνάμεων.

Στη θέση Καταβόθρα οι Γερμανοί δέχθηκαν επίθεση από αντάρτες του ΕΛΑΣ. Μετά από σύντομη, αλλά σφοδρή μάχη, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 15 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Οι γερμανικές απώλειες ανήλθαν σε 6 νεκρούς και 15 τραυματίες.

Οι Γερμανοί απέδωσαν την επίθεση του ΕΛΑΣ σε ειδοποίηση των κατοίκων του Διστόμου και επέστρεψαν στο χωριό για να εκδικηθούν. Με διαταγή του διοικητή τους, υπολοχαγού Χανς Ζάμπελ, το Δίστομο πυρπολήθηκε και 218 κάτοικοι (114 γυναίκες και 104 άνδρες) εκτελέστηκαν απάνθρωπα. Μεταξύ των νεκρών, 45 παιδιά και έφηβοι και 20 βρέφη.

Η πρωτοφανής θηριωδία έγινε αμέσως γνωστή μέσω του BBC στο εξωτερικό και προκάλεσε την κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης. Η Γερμανική Διοίκηση της Αθήνας επέρριψε την ευθύνη αποκλειστικά στους κατοίκους του Διστόμου, επειδή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της, δεν συμμορφώθηκαν με τις στρατιωτικές εντολές.

Μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, το Ελληνικό Γραφείο Εγκληματιών Πολέμου μπόρεσε να ανακαλύψει τον υπεύθυνο της Σφαγής, Χανς Ζάμπελ, ο οποίος είχε καταφύγει στο Παρίσι και είχε συλληφθεί. Οι γαλλικές αρχές τον παρέδωσαν στις ελληνικές, οι οποίες τον προφυλάκισαν.

Τον Αύγουστο του 1949 ομολόγησε την έκταση των γερμανικών θηριωδιών στο Δίστομο, αλλά δικαιολογήθηκε ότι εκτελούσε διαταγές ανωτέρων του. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισής του, ο Ζάμπελ εκδόθηκε προσωρινά στη Δυτική Γερμανία για άλλη υπόθεση, αλλά δεν επέστρεψε ποτέ στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των πράξεών του.

ΠΗΓΗ: sansimera.gr