Η Ελεύθερη Δημοκρατία της Λίμπερλαντ (Free Republic of Liberland) είναι ένα μικρό κρατίδιο στα σύνορα μεταξύ Κροατίας και Σερβίας, συνολικής έκτασης περίπου 7 τ. χλμ, πάνω στις όχθες του Δούναβη. Το κρατίδιο ιδρύθηκε το 2015 από τον Τσέχο πολιτικό Βιτ Γιέντλιτσκα, ο οποίος είναι και ο πρώτος πρόεδρος και νυν πρόεδρος του κρατιδίου. Παρά τις προσπάθειες του τελευταίου και των συνεργατών του να υπάρξει διεθνής αναγνώριση του κρατιδίου, κάτι τέτοιο μέχρι στιγμής δεν έχει επιτευχθεί. Μόνο κάποια άλλα μικροκρατίδια ή αυτονομιστές διαφορών περιοχών έχουν αναγνωρίσει την Λίμπερλαντ.
Η περιοχή της Λίμπερλαντ και τα παλιά σύνορα Κροατίας - ΣερβίαςΑλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Εντός της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας υπήρχαν τα ομόσπονδα κράτη (σοσιαλιστικές δημοκρατίες) της Κροατίας και της Σερβίας. Τα σύνορα των δύο αυτών δημοκρατιών χονδρικά ήταν ο Δούναβης, ωστόσο κάποιες λίγες περιοχές ανατολικά του Δούναβη ανήκαν στην Κροατία και κάποιες περιοχές δυτικά του Δούναβη ανήκαν στη Σερβία. Το 1991 η Κροατία ψήφισε την πλήρη ανεξαρτητοποίησή της από τη Γιουγκοσλαβία. Η Γιουγκοσλαβία επιτέθηκε στην Κροατία, με πρόσχημα την ύπαρξη μειονότητας εντός των εδαφών της Κροατίας, και κατέλαβε το 30% περίπου των εδαφών της Κροατίας, με αποτέλεσμα έναν πολυετή εμφύλιο που τερματίστηκε όταν οι Κροάτες κατάφεραν να απωθήσουν εκτός των εδαφών τους και τους τελευταίους θύλακες του γιουγκοσλαβικού στρατού το 1995. Έκτοτε, de facto συνόρο των δύο κρατών είναι ο Δούναβης, κάτι με το οποίο δεν συμφωνεί η Κροατία, η οποία θέλει να προσαρτηθούν σε αυτή τα εδάφη που είχε ανατολικά του Δούναβη. Η Σερβία διαφωνεί και δεν ενδιαφέρεται να πάει το θέμα στα διεθνή δικαστήρια. Η μεν Σερβία ασκεί κανονικά κυριαρχικά δικαιώματα επί των εδαφών ανατολικά του Δούναβη που διεκδικεί η Κροατία, η δε Κροατία αποφεύγει να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα επί των -μικρότερων σε έκταση- εδαφών δυτικά του Δούναβη που ανήκαν στη Σερβία, ώστε να μην θεωρηθεί ότι εκ των πραγμάτων αποδέχθηκε το νέο καθεστώς. Ένα από αυτά τα εδάφη είναι και η Λίμπερλαντ (όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα). Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν διεκδικείται από κανένα κράτος και είχε μόνο έναν κάτοικο (ιδιοκτήτη του μοναδικού οικήματος που υπάρχει εκεί) κίνησε το ενδιαφέρον του Τσέχου πολιτικού Βιτ Γιέντλιτσκα, ο οποίος ήρθε σε συμφωνία παραχώρησης της ιδιοκτησίας του μοναδικού κατοίκου της περιοχής και ανακήρυξε την ίδρυση της Ελεύθερης Δημοκρατίας της Λίμπερλαντ το 2015.
Ο πρόεδρος Βιτ Γιέντλιτσκα, με τη σημαία της ΛίμπερλαντΑμέσως ο ίδιος και οι συνεργάτες του άρχισαν να επισκέπτονται την περιοχή, να τοποθετούν σημαίες της Λίμπερλαντ, να αναζητούν "υποψήφιους πολίτες" του νεοσύστατου κρατιδίου (μέχρι σήμερα υπάρχουν περίπου 400.000 αιτήσεις από όλο τον κόσμο) και να ψάχνουν διεθνείς συνεργασίες και αναγνώριση. Οι αρχές της Σερβίας και της Κροατίας θεώρησαν παραλογισμό τους ισχυρισμούς του, ωστόσο η Σερβία εν τέλει δήλωσε ότι είναι αναρμόδια και δεν την απασχολεί το ζήτημα, καθόσον δεν βρίκσεται στα εδάφη της. Η Κροατία αντέδρασε συλλαμβάνοντας όσους περνούσαν από ή προς τη συγκεκριμένη περιοχή, για "παράνομη διάβαση διεθνών συνόρων" (δεδομένου ότι μιλάμε για πολίτες είτε κρατών της ΕΕ είτε των ΗΠΑ, που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης εισόδου). Οι συλληφθέντες (μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος της Λίμπερλαντ) καταδικάστηκαν σε διάφορα πρόστιμα, ωστόσο αυτό τους χαροποίησε ιδιαίτερα και η χαρά τους οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν πλέον επίσημα έγγραφα από τη Δημοκρατία της Κροατίας ότι τα όρια της Λίμπερλαντ αποτελούν διεθνή σύνορα. Δεδομένου ότι η Σερβία με τον πιο επίσημο τρόπο έχει δηλώσει ότι δεν αποδέχεται ότι έχει κάποιο κυριαρχικό δικαίωμα στην περιοχή, ο Βιτ Γιέντλιτσκα ισχυρίζεται ότι η περιοχή δεν ανήκει σε κανένα κράτος και άρα έχει το δικαίωμα αυτός και οι συνεργάτες του να ιδρύσουν το δικό τους κράτος. Μέχρι στιγμής δεν έχουν επιτύχει κάποια διεθνή αναγνώριση, ωστόσο υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από πολλούς επιχειρηματίες παγκοσμίως που θα ήθελαν να επενδύσουν στην ανοικοδόμηση της περιοχής και το θέμα έχει φτάσει σε διεθνή μέσα ενημέρωσης. Προς το παρόν, περιορίζονται σε τακτικές επισκέψεις στην περιοχή μέσω του Δούναβη, καθόσον η Κροατία έχει αποκλείσει την περιοχή.
Ο πρόεδρος Βιτ Γιέντλιτσκα καλεσμένος του Fox News
Όπως αναλύει ο πρόεδρος της Λίμπερλαντ, απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος πολίτης της Λίμπερλαντ είναι να αποδέχεται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, να έχει λευκό ποινικό μητρώο, να μην έχει κομμουνιστικό ή ναζιστικό παρελθόν και να μην είναι οπαδός ακραίων ιδεολογιών. Βασική αρχή της Λίμπερλαντ είναι η ελευθερία του λόγου, ενώ οι φόροι θα είναι ελάχιστοι και σε μεγάλο βαθμό σε εθελονιτκή βάση. Για να γίνει κάποιος πολίτης της Λίμπερλαντ θα πρέπει να κάνει αίτηση και να πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις, ενώ θα πρέπει κι αυτός κάτι να έχει να προσφέρει (από τη φυσική του παρουσία στις εκδηλώσεις μέχρι οικονομική βοήθεια ή στήριξη με άλλο τρόπο του όλου εγχειρήματος). Είναι άγνωστο αν θα καταφέρει ποτέ η Λίμπερλαντ να γίνει διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος, ωστόσο η υπόθεση έχει αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον και σίγουρα έχει μέλλον.
Η περιοχή της Λίμπερλαντ και τα παλιά σύνορα Κροατίας - Σερβίας
Ο πρόεδρος Βιτ Γιέντλιτσκα, με τη σημαία της Λίμπερλαντ
Ο πρόεδρος Βιτ Γιέντλιτσκα καλεσμένος του Fox News
Όπως αναλύει ο πρόεδρος της Λίμπερλαντ, απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος πολίτης της Λίμπερλαντ είναι να αποδέχεται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, να έχει λευκό ποινικό μητρώο, να μην έχει κομμουνιστικό ή ναζιστικό παρελθόν και να μην είναι οπαδός ακραίων ιδεολογιών. Βασική αρχή της Λίμπερλαντ είναι η ελευθερία του λόγου, ενώ οι φόροι θα είναι ελάχιστοι και σε μεγάλο βαθμό σε εθελονιτκή βάση. Για να γίνει κάποιος πολίτης της Λίμπερλαντ θα πρέπει να κάνει αίτηση και να πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις, ενώ θα πρέπει κι αυτός κάτι να έχει να προσφέρει (από τη φυσική του παρουσία στις εκδηλώσεις μέχρι οικονομική βοήθεια ή στήριξη με άλλο τρόπο του όλου εγχειρήματος). Είναι άγνωστο αν θα καταφέρει ποτέ η Λίμπερλαντ να γίνει διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος, ωστόσο η υπόθεση έχει αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον και σίγουρα έχει μέλλον.
