Adminović έγραψε:Ενδιαφέρον άρθρο.
Ο πύραυλος των Ρώσων ξέρουμε πόση ραδιενέργεια εκπέμπει;
Αγαπητέ Adminović,
Χαίρομαι που σας φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο. Πολύ εύστοχη ερώτηση κι ακριβώς το σημείο στ' οποίο η ανάλυσή μου υστερεί ποσοτικά. Ο λόγος που δεν αναφέρθηκα εκτενέστερα σ' αυτό είναι όχι μόνο επειδή προσπαθώ πάντα να περιορίζω τ' άρθρα μου στις δυο σελίδες, αλλά κι ότι δεν μπόρεσα να βρω και πολλά στοιχεία πάνω στο θέμα. Επειδή όμως το ζητήσατε, θα μοιραστώ μαζί σας ορισμένα δεδομένα που θεωρώ χρήσιμα για να καταλήξομε σε κάποιο συμπέρασμα σχετικά με τον κίνδυνο ραδιενέργειας που παρουσιάζει ένας πύραυλος Burevestnik.
Ας ξεκινήσομε με το τι μετρήθηκε μετά το
δυστύχημα στη Nyonoksa της Ρωσίας τον Αύγουστο το 2019. Σύμφωνα με τα μέσα, αμέσως μετά την έκρηξη που πήρε τη ζωή πέντε Ρώσων επιστημόνων—οι οποίοι εικάζεται πως δούλευαν πάνω στο Burevestnik—καταγράφηκαν επίπεδα ραδιενέργειας 4-16 φορές πάνω απ' το φυσιολογικό, ήτοι 1.78 μSv/hr ~ 16 mSv/yr, σ' απόσταση ~ 30 km απ' το σημείο δοκιμών
[1]. Παρεμπιπτόντως υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι στο ατύχημα εμπλεκόταν πυρηνικός αντιδραστήρας, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία των ίδιων των Ρώσων, μετά την έκρηξη καταγράφηκαν ραδιενεργά ισότοπα που αντιστοιχούν σε γνωστά προϊόντα ραδιενεργής σχάσης
[2].
Τι πάει να πει τώρα 16 mSv/yr; Κατά μέσο όρο, η δόση ακτινοβολίας στην επιφάνεια της γης είναι ~ 2,5 mSv/yr. Στην πράξη αυτό το νούμερο αλλάζει πολύ από σημείο σε σημείο, μιας και υπάρχουν ορεινές περιοχές όπως στο βόρειο Ιράν όπου τα επίπεδα φτάνουν τα 260 mSv/yr
[3]. Βάσει αυτών των στοιχείων μπορεί να συμπεράνει κάποιος ότι το δυστύχημα στη Nyonoksa δεν ήταν επικίνδυνο σ' απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων και πέρα, αν και το μέγεθος του προβλήματος τοπικά παραμένει άγνωστο.
Για να πάρομε μια ιδέα για το τι μπορεί να συμβεί τοπικά κατά μια καταστροφή Burevestnik σε λειτουργία, ας ξεκινήσομε μελετώντας τι συμβαίνει με τ' απόβλητα ενός πυρηνικού αντιδραστήρα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Εκείνος αποτελείται από ράβδους με πέλλετ ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού, ήτοι γύρω στο 4% ουράνιο-235, συνολικής μάζας ~ 500 kg
[4]. Όταν όλο το 4% του ουρανίου-235 έχει υποστεί σχάση, το αντίστοιχο ποσοστό της ολικής μάζας, ήτοι ~ 20 kg, έχει μετατραπεί σε προϊόντα σχάσης. Λέγεται πως σ' απόσταση 1 m αυτής της ποσότητας αναλωμένου πυρηνικού «καυσίμου», τα επίπεδα ραδιενέργειας φτάνουν, ακόμη και 10 χρόνια μετά, τα 100.000 mSv/hr. Για σύγκριση, θανατηφόρα δόση ακτινοβολίας για τον άνθρωπο θεωρούνται τα 5.000 mSv όταν απορροφώνται απ' το σώμα ακαριαία
[5].
Τα προηγούμενα ισχύουν βέβαια για ~ 20 kg προϊόντων σχάσης. Ο Burevestnik αμφιβάλλω αν παράγει τόσο μεγάλες ποσότητες—ακόμη και για πύραυλο που λειτουργεί με κινητήρα ισχύος ~ 500 MW όπως ο SLAM, όπως τον οραματίζονταν οι Αμερικανοί, η εκτίμηση ήταν πως θα παρήγαγε γύρω στα 100 g σε πραγματικές συνθήκες
[6].
Εδώ αρχίζουν οι εικασίες από πλευράς μου: Αν κάνομε μι' απλή ανακλιμάκωση των επιπέδων ακτινοβολίας ~ 20 kg αναλωμένου καυσίμου από αντιδραστήρα παραγωγής ενέργειας που προαναφέρθηκαν, τα 100 g θα εξέπεμπαν, 10 χρόνια μετά το συμβάν, ~ 500 mSv/hr σ' απόσταση 1 m. Εκτιμώ πως αυτό σημαίνει ότι η καταστροφή Burevestnik σε πραγματικές συνθήκες θα προκαλούσε εκτεταμένη μόλυνση, κινδύνους για τη δημόσια υγεία και σοβαρές γεωπολιτικές επιπτώσεις για τη Ρωσία.
